Điểm sáng trong cai nghiện ma túy cộng đồng: Mô hình của anh Tiêu Vĩnh Ngọc
Hành trình từ cơ sở 'chui' đến sự công nhận
Khó khăn ban đầu
Những ngày đầu mở điểm cai nghiện tại phường Cẩm Đông, TX Cẩm Phả, anh Tiêu Vĩnh Ngọc gặp phải vô vàn trở ngại. Chính quyền địa phương lo ngại về tình hình an ninh trật tự khi có thêm người nghiện từ khắp nơi đổ về. Người dân xung quanh cũng không khỏi thấp thỏm, lo lắng. Anh Ngọc liên tục nhận được yêu cầu từ Ủy ban, Công an phường đến thị xã, yêu cầu xuất trình giấy chứng nhận hành nghề và công thức thuốc cai nghiện.
Anh Ngọc, người chỉ học hết lớp ba, gần như không có kiến thức về y dược, chỉ dựa vào kinh nghiệm và sự mày mò để cai nghiện. Thêm vào đó, những người đến cai nghiện lại không muốn công khai danh tính, gây thêm khó khăn cho việc quản lý và giám sát.
Đã có vài lần cơ sở của anh Ngọc nhận quyết định đình chỉ hoạt động từ cơ quan chức năng. Tuy nhiên, điều đáng nói là dù cơ sở bị đình chỉ, người tự nguyện cai nghiện vẫn tìm đến anh để xin giúp đỡ. Thậm chí, có người thuê khách sạn để lén lút đến cai nghiện. Chính vì vậy, anh Ngọc đành phải tiếp tục công việc cai nghiện 'chui'.
Sự kiên trì và niềm tin
Bất chấp những khó khăn, anh Ngọc vẫn kiên trì với con đường mình đã chọn. May mắn thay, những nỗ lực của anh đã được ghi nhận. Báo Quảng Ninh đã đăng phóng sự 'Cẩm Phả có một trung tâm cai nghiện chui', phản ánh chân thực những gì mắt thấy tai nghe và khẳng định hiệu quả đáng mừng từ việc cai nghiện của anh Ngọc. Đài truyền hình Quảng Ninh cũng dành nhiều thời lượng phát sóng về những tấm gương người nghiện ma túy lâu năm đã đoạn tuyệt được ma túy, trở thành người lương thiện sau khi cai nghiện bằng thuốc của anh Ngọc.
Nhờ sự lan tỏa của thông tin tích cực, cơ sở cai nghiện của anh Ngọc không còn bị đình chỉ nữa. Ngày càng có nhiều người nghiện từ khắp các tỉnh thành tìm đến anh để được giúp đỡ. Có được chút thu nhập, anh Ngọc tích cực tham gia các hoạt động từ thiện, ủng hộ chương trình 'Vì trái tim cho em', trợ cấp cho học sinh nghèo và những người có hoàn cảnh khó khăn.
Được tạo điều kiện hoạt động trở lại nhờ những kết quả tích cực
Từ chỗ bị kỳ thị, cơ sở cai nghiện của anh Ngọc dần nhận được sự quan tâm và giúp đỡ từ chính quyền địa phương. Mối quan hệ giữa người dân và người đến cai nghiện trở nên thân thiện và cởi mở hơn. Cơ sở cai nghiện của anh cũng được xây dựng lại, khang trang và thoáng mát hơn, tạo điều kiện tốt hơn cho người cai nghiện.
Hiệu quả và sự khác biệt trong phương pháp cai nghiện
Phương pháp điều trị
Điểm đặc biệt trong phương pháp cai nghiện của anh Ngọc là cơ sở không hề có tường cao cổng kín mà luôn mở cửa suốt ngày. Người cai nghiện chỉ cần uống một liều thuốc duy nhất, sau đó được theo dõi trong vòng 2-3 ngày để điều chỉnh trạng thái tinh thần. Đáng chú ý, 80% bệnh nhân chỉ sau 2-3 ngày đã trở lại trạng thái bình thường, không còn cảm giác thèm nhớ ma túy. Theo một nghiên cứu trên tạp chí JAMA Network, việc tạo môi trường hỗ trợ và theo dõi sát sao có thể cải thiện đáng kể kết quả cai nghiện.
Đánh giá từ chuyên gia
Bác sĩ Phạm Ngọc Bích, Phó Giám đốc Trung tâm nghiên cứu Sức khỏe & Môi trường, Tổng hội Y học Việt Nam, đã trực tiếp đến cơ sở của anh Ngọc để 'cùng ăn, cùng ở, cùng giao lưu' với những người cai nghiện. Ông khẳng định rằng cơ sở cai nghiện của anh Tiêu Vĩnh Ngọc là một mô hình cai nghiện cộng đồng hiệu quả. Chi phí cho một ca cai nghiện, bao gồm thuốc men, ăn uống, ngủ nghỉ và bồi dưỡng sức khỏe, chỉ khoảng 2 triệu đồng trong vòng 5-7 ngày, rất phù hợp với những người nghiện có hoàn cảnh khó khăn.
Giáo sư, Viện sĩ Phạm Song, Chủ tịch Tổng Hội Y học Việt Nam, nguyên Bộ trưởng Bộ Y tế, cũng đã đến thăm điểm cai nghiện của anh Ngọc và đánh giá cao mô hình này. Ông nhận xét rằng việc thuốc cai nghiện của anh Ngọc được kết luận là không độc hại là một điều đáng mừng. Bên cạnh đó, việc cai nghiện thành công cho hơn 2.000 người, cắt cơn nhẹ nhàng, nhanh chóng, không gây sốc hay tai biến, và sau hơn một năm cai nghiện mà có trên 60% người không tái nghiện là một thành công đáng được khuyến khích. Theo Hướng dẫn điều trị nghiện chất dạng thuốc phiện của Bộ Y Tế, việc kết hợp giữa điều trị bằng thuốc và các biện pháp hỗ trợ tâm lý xã hội là rất quan trọng.
Kiểm nghiệm và đánh giá
Sau khi báo Tiền Phong có bài viết về cơ sở cai nghiện của anh Ngọc, Phó Thủ tướng Trương Vĩnh Trọng, đồng thời là Chủ tịch Ủy ban Quốc gia Phòng, chống HIV/AIDS & Tệ nạn Ma túy, đã có công văn yêu cầu Bộ Y tế chủ trì, phối hợp với các bộ ngành liên quan và UBND tỉnh Quảng Ninh xác minh, làm rõ thông tin. Thực hiện yêu cầu này, Viện Kiểm nghiệm thuốc Trung ương (Bộ Y tế) đã lấy mẫu thuốc cai nghiện của anh Ngọc để kiểm nghiệm. Kết quả cho thấy không có biểu hiện khác thường giữa các nhóm kiểm nghiệm so với nhóm đối chứng.
Mở rộng mô hình và những thách thức
Mở rộng cơ sở
Để giúp người nghiện không phải đi xa xôi đến Cẩm Phả - Quảng Ninh để cai nghiện, anh Ngọc đã xin phép chính quyền các địa phương Hòa Bình, Nghệ An, Đồng Nai để mở thêm ba cơ sở cai nghiện. Hiện tại, anh đã phát triển thêm 3 điểm CNMT mới tại Biên Hoà, Nghệ An, Hòa Bình.
Thách thức pháp lý
Mặc dù thuốc cai nghiện của anh Ngọc đã được kết luận là không độc hại, nhưng vẫn chưa được công nhận là thuốc y học cổ truyền để đưa vào phác đồ điều trị. Do đó, anh vẫn chịu tiếng là cai 'chui'. Đây là một thách thức lớn đối với anh Ngọc trong việc phát triển và mở rộng mô hình cai nghiện của mình.
Hoạt động từ thiện và sự thay đổi cái nhìn của xã hội
Đóng góp cho cộng đồng
Với mong muốn đóng góp cho xã hội, anh Ngọc đều đặn ủng hộ chương trình 'Vì trái tim cho em' 10 triệu đồng mỗi tháng, trợ cấp thường xuyên cho học sinh nghèo và những người có hoàn cảnh khó khăn. Những hành động này đã góp phần thay đổi cái nhìn của xã hội về anh và những người cai nghiện.
Thay đổi nhận thức
Từ chỗ bị kỳ thị, cơ sở cai nghiện của anh Ngọc đã nhận được sự quan tâm, giúp đỡ của chính quyền và sự tin tưởng của người dân. Người nghiện đến cai ngày càng đông, cho thấy hiệu quả và uy tín của mô hình cai nghiện này.
