Tại Sao Nam Giới Thường Có Tuổi Thọ Ngắn Hơn Nữ Giới?
Mặc dù tạo hóa ban cho nam giới sức khỏe tốt hơn, nhưng thực tế cho thấy tuổi thọ trung bình của nam giới lại ngắn hơn so với nữ giới. Có nhiều yếu tố góp phần vào sự khác biệt này, từ cấu tạo sinh học đến các yếu tố xã hội và hành vi.
1. Do Sự Thiếu Hụt Về Mặt Cấu Tạo Sinh Học
Sự khác biệt nhiễm sắc thể
Trong khi tế bào của nữ giới chứa hai nhiễm sắc thể X (XX), nam giới chỉ có một nhiễm sắc thể X và một nhiễm sắc thể Y (XY). Nhiễm sắc thể Y nhỏ hơn nhiều so với nhiễm sắc thể X, dẫn đến sự thiếu hụt các gen quan trọng.
Cơ chế bảo vệ của nhiễm sắc thể X kép
Hai nhiễm sắc thể X ở nữ giới có khả năng bù trừ cho nhau nếu một trong hai bị lỗi hoặc tổn thương. Cơ chế này giúp bảo vệ nữ giới khỏi các bệnh liên quan đến gen lặn nằm trên nhiễm sắc thể X. Ở nam giới, vì chỉ có một nhiễm sắc thể X, nếu nhiễm sắc thể này mang gen bệnh, họ sẽ dễ mắc bệnh hơn.
Nguy cơ bệnh tật gia tăng
Sự thiếu hụt về mặt di truyền này có thể là một phần lý do khiến nam giới dễ mắc các tật xấu, ung thư và nhiều vấn đề sức khỏe khác so với nữ giới. Theo một nghiên cứu đăng trên tạp chí Nature Genetics, sự khác biệt về nhiễm sắc thể giới tính có thể ảnh hưởng đến biểu hiện gen và hệ miễn dịch, làm tăng nguy cơ mắc bệnh ở nam giới [Nguồn: Nature Genetics].
2. Những “Đe Doạ” Ngay Từ Khi Mới Sinh
Tỷ lệ tử vong ở trẻ sơ sinh
Bé trai sơ sinh có nguy cơ tử vong cao hơn từ 1,5 đến 2 lần so với bé gái. Điều này có thể do nhiều yếu tố, bao gồm sự khác biệt về nội tiết tố, hệ miễn dịch và sự phát triển của các cơ quan.
Các vấn đề sức khỏe thường gặp ở trẻ sơ sinh nam
Các vấn đề như hệ thống miễn dịch yếu, sự phát triển phổi yếu và lượng máu đến bào thai không đủ có thể gây ra các bệnh ở bé trai sơ sinh như xuất huyết não, dị tật bẩm sinh, viêm phổi và nhiễm trùng đường tiết niệu. Một nghiên cứu trên tạp chí Pediatrics cho thấy bé trai sơ sinh dễ bị tổn thương hơn trước các biến chứng hô hấp và nhiễm trùng [Nguồn: Pediatrics].
3. Nam Giới Thường Bị Mắc Chứng Rối Loạn
Các chứng rối loạn phổ biến ở nam giới
Các chứng rối loạn như chậm đọc, điếc, tâm thần, tăng động giảm chú ý (ADHD), mù, rối loạn chức năng cơ thể, vụng về, nói lắp và hội chứng Tourette thường xảy ra ở nam giới với tỷ lệ cao hơn từ 3 đến 4 lần so với nữ giới. Theo một bài báo trên tạp chí Y học Anh (BMJ), sự khác biệt này có thể liên quan đến yếu tố di truyền và sự phát triển não bộ [Nguồn: BMJ].
Ảnh hưởng đến tuổi thọ
Những rối loạn này có thể gián tiếp dẫn đến tử vong do ảnh hưởng đến khả năng học tập, làm việc và hòa nhập xã hội, từ đó làm tăng nguy cơ tai nạn, tự tử và các vấn đề sức khỏe khác.
4. Cấu Trúc Sinh Học Khiến Họ Có Những Hành Vi Mạo Hiểm
Sự phát triển não bộ và hành vi mạo hiểm
Sự phát triển chậm hơn ở khu vực não bộ chịu trách nhiệm về kiểm soát hành vi và ra quyết định ở nam giới, đặc biệt trong độ tuổi thanh niên, có thể làm giảm khả năng phán đoán và kiểm soát hành vi. Điều này dẫn đến việc nam giới có xu hướng tham gia vào các hành vi mạo hiểm hơn.
Tỷ lệ tử vong do tai nạn
Theo Ủy ban An toàn Quốc gia Mỹ (NSC), nam giới chiếm tỷ lệ cao hơn trong các vụ tai nạn giao thông, bạo lực và ngộ độc. Đặc biệt, lái xe khi say rượu là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây tử vong ở nam giới. Một nghiên cứu của Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh (CDC) cho thấy nam giới có nguy cơ tử vong do tai nạn giao thông cao gấp đôi so với nữ giới [Nguồn: CDC].
5. Nam Giới Thường Hay Bị Suy Sụp
Tự tử ở nam giới
Mặc dù phụ nữ có xu hướng trải qua các vấn đề tâm lý và có ý định tự tử cao hơn, nhưng tỷ lệ nam giới chết do tự tử lại cao gần gấp 4 lần so với nữ giới. Điều này có thể liên quan đến việc nam giới ít tìm kiếm sự giúp đỡ hơn và sử dụng các phương pháp tự tử có tính chất gây chết người cao hơn.
Tỷ lệ tự tử ở thanh niên
Đặc biệt, nam giới trong độ tuổi từ 20 đến 24 có tỷ lệ tự tử cao, chiếm gần 15% tổng số ca tử vong trong độ tuổi này. Các yếu tố như áp lực xã hội, khó khăn trong công việc và các mối quan hệ có thể góp phần vào tình trạng này. Theo Viện Sức khỏe Tâm thần Quốc gia (NIMH), việc nhận biết sớm các dấu hiệu cảnh báo và cung cấp hỗ trợ tâm lý kịp thời là rất quan trọng để ngăn ngừa tự tử [Nguồn: NIMH].
6. Nam Giới Thường Làm Các Công Việc Nguy Hiểm Hơn
Nghề nghiệp và rủi ro
Các công việc nguy hiểm như thủy thủ, cảnh sát, công nhân xây dựng thường do nam giới đảm nhiệm. Trong số 5.734 trường hợp tử vong do tai nạn lao động ở Mỹ năm 2005, nam giới chiếm 5.328 trường hợp.
Tham gia xung đột quân sự
Nam giới cũng có nguy cơ tử vong cao hơn khi tham gia vào các xung đột quân sự. Các cuộc chiến tranh và xung đột vũ trang gây ra nhiều thương vong, chủ yếu là nam giới trong độ tuổi quân sự.
7. Bệnh Động Mạch Vành “Đánh” Nam Giới
Vai trò của estrogen và cholesterol HDL
Estrogen bảo vệ phụ nữ trước nguy cơ mắc bệnh tim mạch cho đến tuổi mãn kinh, trong khi cholesterol HDL (cholesterol tốt) ở nam giới chỉ bảo vệ họ đến khoảng 35 tuổi. Khi lượng cholesterol HDL giảm, nguy cơ mắc bệnh mạch vành ở nam giới tăng lên.
Nguy cơ bệnh tim mạch
Bệnh động mạch vành là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây tử vong ở nam giới. Các yếu tố như hút thuốc, chế độ ăn uống không lành mạnh, thiếu vận động và căng thẳng có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh tim mạch. Theo Hiệp hội Tim mạch Hoa Kỳ (AHA), việc duy trì một lối sống lành mạnh có thể giúp giảm nguy cơ mắc bệnh tim mạch ở nam giới [Nguồn: AHA].
Tuy nhiên, các nghiên cứu hiện tại vẫn chưa chứng minh được rằng việc điều trị để tăng cholesterol HDL sẽ cải thiện tình trạng bệnh. Do đó, việc tập trung vào các biện pháp phòng ngừa và điều trị các yếu tố nguy cơ khác như huyết áp cao, tiểu đường và hút thuốc là rất quan trọng.
Đoàn Thị Mơ Theo U.S. News
