Người Lành Mang Virus Viêm Gan B: Hiểu Đúng và Theo Dõi Sức Khỏe
1. Phát Hiện Người Lành Mang Virus Viêm Gan B
- Trường hợp của chị N.T.H và con gái: Chị N.T.H ở Gia Lâm, Hà Nội, đã rất lo lắng khi phát hiện cả chị và con gái đều có kết quả xét nghiệm HBsAg dương tính trong quá trình kiểm tra sức khỏe định kỳ. Sau khi thực hiện thêm các xét nghiệm chuyên sâu, bác sĩ kết luận họ là những người lành mang virus viêm gan B.
- Phân biệt các giai đoạn nhiễm virus viêm gan B: Theo BS Minh Long (Bệnh viện Bạch Mai), việc phát hiện một người nhiễm virus viêm gan B có thể xảy ra ở nhiều giai đoạn khác nhau của bệnh, bao gồm: * Viêm gan cấp tính. * Viêm gan mãn tính. * Người lành mang virus mãn tính (sau khi đã khỏi bệnh).
2. Tiêu Chuẩn Chẩn Đoán Người Lành Mang Virus
- Viêm gan cấp và mãn: Để chẩn đoán viêm gan cấp hoặc mãn do virus viêm gan B, các tiêu chí sau cần được đáp ứng: * Xét nghiệm HBsAg dương tính (chỉ dấu cho thấy có sự hiện diện của virus viêm gan B). * Xét nghiệm HBeAg (hoặc HBV DNA) dương tính (chỉ dấu cho thấy virus đang hoạt động và nhân lên). * Men gan (ví dụ: SGOT/AST, SGPT/ALT) tăng cao hơn mức bình thường, cho thấy gan đang bị tổn thương.
- Người lành mang virus: Ngược lại, người lành mang virus viêm gan B có các đặc điểm sau: * Xét nghiệm HBsAg dương tính. * Xét nghiệm HBeAg (hoặc HBV DNA) âm tính (virus không nhân lên). * Men gan (SGOT và SGPT) vẫn trong giới hạn bình thường, cho thấy gan không bị viêm.
3. Người Lành Mang Virus: Có Cần Điều Trị?
- Virus ký sinh lành tính, không gây tổn hại gan: Trong trường hợp người lành mang virus, virus viêm gan B tồn tại trong cơ thể một cách 'lành tính', không gây ra các tổn thương đáng kể cho gan hoặc các cơ quan khác. Điều này có nghĩa là hệ miễn dịch của cơ thể đang kiểm soát virus một cách hiệu quả.
- Không có chỉ định điều trị: Do virus không gây hại và không có nguy cơ lây nhiễm cao (nếu HBeAg âm tính), người lành mang virus viêm gan B thường không cần điều trị bằng thuốc kháng virus. Quyết định điều trị sẽ phụ thuộc vào đánh giá của bác sĩ dựa trên tình trạng sức khỏe tổng thể và các yếu tố nguy cơ cá nhân.
4. Nguy Cơ và Theo Dõi Định Kỳ
- Nguy cơ biến chứng: Mặc dù virus không gây hại ngay lập tức, việc virus tồn tại lâu dài trong cơ thể vẫn tiềm ẩn nguy cơ phát triển các biến chứng nghiêm trọng sau nhiều năm, bao gồm: * Viêm gan mãn tính: Tình trạng viêm gan kéo dài có thể dẫn đến tổn thương gan. * Xơ gan: Sự hình thành các mô sẹo trong gan, làm suy giảm chức năng gan. * Ung thư gan (ung thư biểu mô tế bào gan).
- Khuyến cáo theo dõi định kỳ, xét nghiệm 6 tháng/lần: Do nguy cơ tiềm ẩn này, người lành mang virus viêm gan B cần được theo dõi sức khỏe định kỳ để phát hiện sớm các dấu hiệu của biến chứng. Các chuyên gia khuyến cáo nên thực hiện các xét nghiệm sau mỗi 6 tháng: * Xét nghiệm men gan (SGPT/ALT, SGOT/AST): Để kiểm tra xem có tình trạng viêm gan hay không. * Siêu âm gan: Để phát hiện sớm các bất thường về cấu trúc gan.
- Xét nghiệm men gan (SGPT, SGOT), HBeAg và các xét nghiệm khác khi cần thiết: Nếu kết quả xét nghiệm men gan cho thấy sự gia tăng bất thường, bác sĩ có thể chỉ định thêm các xét nghiệm khác để đánh giá tình trạng hoạt động của virus và mức độ tổn thương gan, chẳng hạn như: * Xét nghiệm HBeAg: Để xác định xem virus có đang nhân lên mạnh mẽ hay không. * Định lượng HBV DNA: Để đo số lượng virus trong máu. * Sinh thiết gan: Trong một số trường hợp, sinh thiết gan có thể được thực hiện để đánh giá mức độ tổn thương gan một cách chính xác nhất.
Việc tuân thủ lịch trình theo dõi và thực hiện đầy đủ các xét nghiệm theo chỉ định của bác sĩ là rất quan trọng để bảo vệ sức khỏe và phát hiện sớm các vấn đề tiềm ẩn.
