Những rủi ro tiềm ẩn khi tẩm quất, ấn huyệt: Cảnh báo từ chuyên gia
Nguy hiểm tiềm ẩn từ tẩm quất, ấn huyệt sai cách
Nhiều người tìm đến tẩm quất, xoa bóp như một phương pháp thư giãn, giảm mệt mỏi. Tuy nhiên, theo các chuyên gia, nếu không hiểu rõ về phương pháp này và thực hiện không đúng cách, tẩm quất, ấn huyệt có thể gây ra những hậu quả nghiêm trọng.
- Tẩm quất không phải lúc nào cũng tốt: TS Lê Hùng, Phó Viện trưởng Viện Y học dân tộc TPHCM, nhấn mạnh rằng nhiều người cứ nghĩ mệt mỏi là massage hay tẩm quất để đỡ mệt, sảng khoái… nhưng họ không hiểu tường tận về tẩm quất, xoa bóp, day ấn huyệt nên cứ vô tư làm. Ngay cả xoa bóp day ấn huyệt có ít nhất hàng chục thủ thuật, thao tác, đặc biệt là có sự chỉ định rõ ràng của kỹ thuật viên chứ không thể đụng đâu xoa bóp đó được.
- Kỹ thuật viên không được đào tạo bài bản có thể gây ra chấn thương: Bác sĩ Hoàng Trọng Thịnh - chuyên ngành phục hồi chức năng Bệnh viện Thống Nhất TPHCM cho biết, để có một nghề tẩm quất, day ấn huyệt, ít nhất một kỹ thuật viên phải được đào tạo từ 1-2 năm, nắm chắc các kỹ thuật về y học cổ truyền. Việc thiếu kiến thức và kỹ năng chuyên môn có thể dẫn đến những sai sót trong quá trình thực hiện, gây tổn thương cho người được tẩm quất.
Chấn thương thường gặp và nguyên nhân
Việc tẩm quất, ấn huyệt sai cách có thể dẫn đến nhiều loại chấn thương khác nhau, từ nhẹ đến nghiêm trọng.
- Vẹo cổ, vẹo khớp vai, tay là những chấn thương thường gặp do tẩm quất: Bác sĩ Hoàng Trọng Thịnh cho biết, chuyện bệnh nhân bị vẹo cổ, vẹo khớp vai hay tay sau khi tẩm quất vào bệnh viện không phải hiếm.
- Bẻ khớp cổ mạnh tay có thể gây gãy cổ, đứt rễ thần kinh, thậm chí tử vong: Bác sĩ Thịnh phân tích: “Ngay sau khi đọc thông tin tẩm quất bằng cách bẻ khớp cổ khiến một người chết trên Tiền Phong, tôi không khỏi giật mình bởi, đốt sống cổ có mấu ngang, có giới hạn tầm vận động với nhiều cơ nên việc bẻ mạnh quá sẽ làm gãy cổ và đứt 8 đôi rễ thần kinh làm bệnh nhân tử vong ngay”.
Những đối tượng cần thận trọng
Tẩm quất, ấn huyệt không phải là phương pháp phù hợp cho tất cả mọi người. Một số đối tượng cần đặc biệt thận trọng và tốt nhất là nên tránh xa phương pháp này.
- Phụ nữ mang thai, người bệnh nhiễm trùng, sốt cao, thoát vị đĩa đệm, bệnh lý cột sống không nên tẩm quất: Bác sĩ Thịnh khuyên: “Khi xoa bóp ấn huyệt cần chỉ định không cho phụ nữ mang thai thực hiện ấn huyệt, bởi một số huyệt có thể làm sẩy thai khi ấn. Đối với các kỹ thuật viên tay ngang thì càng phải thận trọng vì rất nguy hiểm”. Theo bác sĩ Thịnh, ấn huyệt hay tẩm quất cũng chống chỉ định với các người có bệnh nhiễm trùng, khi đang sốt cao. Những người bị bệnh thoát vị đĩa đệm, bệnh lý cột sống như lao cột sống thì tuyệt đối không được tẩm quất bằng xoa bóp, đè, tỳ lên lưng…
- Người có bệnh mãn tính về cơ xương khớp, loãng xương, ung thư cần tránh tẩm quất: T.S Lê Hùng bổ sung: Đối với những người có các bệnh về cơ, xương, khớp mạn tính, lao xương, ung thư xương hoặc những người tuổi cao bệnh loãng xương, ung thư… không được tẩm quất hay ấn huyệt bởi những trường hợp có bệnh sử như vậy dễ bị gãy xương, thậm chí tử vong.
Tẩm quất dạo: Cẩn trọng với người không có chuyên môn
Bác sĩ Trần Hữu Vinh - Trưởng phòng Quản lý dịch vụ y học cổ truyền thuộc Sở Y tế TPHCM cảnh báo về tình trạng tẩm quất dạo tràn lan hiện nay.
- Tẩm quất dạo tiềm ẩn nhiều nguy cơ do người hành nghề không có kiến thức chuyên môn: Bác sĩ Vinh cho biết: “Họ không có tay nghề chuyên môn, không hiểu biết về bệnh lý, tình trạng sức khỏe và cơ địa của từng người mà chỉ học nghề qua truyền đạt từ người đi trước bằng kinh nghiệm nên nguy cơ ảnh hưởng sức khỏe, thậm chí gây bệnh và tử vong cho người được tẩm quất rất lớn”.
- Cần có hội đồng khoa học xem xét các trường hợp tai biến do tẩm quất để rút kinh nghiệm: Với trường hợp tử vong của bệnh nhân ở Hà Nội do đồng nghiệp tẩm quất mạnh tay gây ra, theo bác sĩ Vinh cần có Hội đồng khoa học xem xét lại bệnh sử của nạn nhân và cần chụp X- quang để xác định nguyên nhân, làm bài học cho nhiều người.
Nguy cơ tiềm ẩn và lời khuyên từ bác sĩ
- Lắc cổ mạnh có thể gây tổn thương động mạch, dẫn đến tử vong: Bác sĩ Hoàng Trọng Thịnh cho biết, dùng lực lắc mạnh cổ có thể gây nguy hiểm cho hai động mạch chính từ cổ tới phía sau não cầu. Vì vậy, động mạch cổ đột ngột bị đứt rất dễ tử vong.
- Tẩm quất sai kỹ thuật có thể gây trật khớp, đặc biệt ở người trẻ: nytimes.com khảo sát cho thấy cứ 100.000 người dưới tuổi 45 thì có khoảng 1,3 người phải nhập viện vì trật cổ do tẩm quất không đúng kỹ thuật.
Lời khuyên:
- Tìm đến các cơ sở tẩm quất, xoa bóp uy tín, có giấy phép hoạt động và đội ngũ kỹ thuật viên được đào tạo bài bản.
- Tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi quyết định tẩm quất, đặc biệt nếu bạn có bất kỳ vấn đề sức khỏe nào.
- Lắng nghe cơ thể và thông báo ngay cho kỹ thuật viên nếu cảm thấy đau hoặc khó chịu trong quá trình tẩm quất.
