Khi nào hệ tuần hoàn 'đình công'? Sơ cứu thế nào cho đúng cách?
Hệ tuần hoàn là gì và tầm quan trọng của nó?
Hệ tuần hoàn, còn gọi là hệ tim mạch, là một mạng lưới phức tạp bao gồm tim và hệ thống mạch máu (động mạch, tĩnh mạch, mao mạch). Chức năng chính của hệ tuần hoàn là vận chuyển oxy, chất dinh dưỡng, hormone và các chất thải đến và đi từ các tế bào trong cơ thể. Nhờ đó, mọi cơ quan và mô đều có thể hoạt động bình thường.
- Tầm quan trọng: Hệ tuần hoàn đảm bảo sự sống còn của cơ thể bằng cách cung cấp liên tục oxy và dưỡng chất cần thiết cho hoạt động của tế bào. Nếu hệ tuần hoàn bị gián đoạn, các cơ quan sẽ bị thiếu oxy, dẫn đến tổn thương và suy giảm chức năng, thậm chí tử vong.
Nguyên nhân khiến hệ tuần hoàn ngừng hoạt động
Có nhiều nguyên nhân có thể dẫn đến suy giảm hoặc ngừng hoạt động của hệ tuần hoàn, trong đó phổ biến nhất là:
Chảy máu nhiều: Mất một lượng lớn máu do tai nạn, phẫu thuật hoặc các bệnh lý gây chảy máu có thể làm giảm thể tích tuần hoàn, dẫn đến thiếu oxy cung cấp cho các cơ quan quan trọng như não, tim và phổi. Tình trạng này có thể gây sốc giảm thể tích, một tình huống đe dọa tính mạng.
Tuổi tác và bệnh tật: Tuổi tác làm suy yếu chức năng của tim và mạch máu. Các bệnh lý như xơ vữa động mạch, tăng huyết áp, bệnh tim mạch vành, suy tim, rối loạn nhịp tim… có thể làm tổn thương hệ tuần hoàn, cản trở quá trình vận chuyển máu và oxy.
Sơ cứu khi hệ tuần hoàn có dấu hiệu bất thường
Khi phát hiện người có dấu hiệu suy giảm tuần hoàn (ví dụ: da xanh tái, vã mồ hôi, thở nhanh, mạch nhanh yếu, chóng mặt, ngất xỉu), cần thực hiện các biện pháp sơ cứu sau:
Tư thế: Đặt bệnh nhân nằm ở tư thế nằm ngửa, đầu thấp hơn thân (nếu không có chấn thương đầu, cổ, cột sống) để tăng cường lưu lượng máu về não và các cơ quan quan trọng. Nếu bệnh nhân khó thở, có thể nâng cao đầu và vai.
Hỗ trợ: Nới lỏng quần áo (đặc biệt là vùng cổ, ngực, bụng) để giúp bệnh nhân dễ thở hơn và cải thiện tuần hoàn. Giữ ấm cho bệnh nhân bằng chăn hoặc áo ấm.
Trấn an: Giữ thái độ bình tĩnh, trấn an bệnh nhân để giảm lo lắng và căng thẳng. Giải thích cho bệnh nhân về tình hình và các bước sơ cứu đang được thực hiện.
Y tế:
- Gọi cấp cứu 115 hoặc người có chuyên môn y tế ngay lập tức để được hỗ trợ kịp thời.
- Nếu bệnh nhân tỉnh táo, khuyến khích họ thông báo cho bác sĩ điều trị về tình trạng của mình, đặc biệt là khi có các triệu chứng như đau ngực, khó thở, ngất xỉu không rõ nguyên nhân.
- Không tự ý cho bệnh nhân uống bất kỳ loại thuốc nào khi chưa có chỉ định của bác sĩ.
Lưu ý quan trọng: Sơ cứu chỉ là biện pháp tạm thời để ổn định tình trạng bệnh nhân. Việc chẩn đoán và điều trị các bệnh lý liên quan đến hệ tuần hoàn cần được thực hiện bởi các chuyên gia y tế.
