Tránh thai là phương pháp đảm bảo không có sự thụ thai khi giao tiếp tình dục. Nhờ đó, sẽ không có những đứa trẻ được sinh ra ngoài ý muốn và cặp bạn tình có thể nếm trải đầy đủ, trọn vẹn khoái lạc, không có sự băn khoăn lo lắng.
Các biện pháp tránh thai phải thật sự đáng tin cậy, không làm tổn hại đến sức khỏe cho cả hai người. Sau khi ngừng sử dụng các biện pháp và phương tiện tránh thai, khả năng thụ thai phải được khôi phục trở lại, không làm hại tới sức khỏe của đứa trẻ muốn sinh sau này.
Những nỗ lực điều chỉnh sự sinh đẻ, điều chỉnh dân số đã trở thành một truyền thống văn hóa của nhân loại. Người ta đã tìm thấy bằng chứng về sự ngăn chặn thụ thai trong những tờ giấy papyrus (loại giấy cổ, dài hàng mét, chỉ viết được một mặt) của người Ai cập cổ đại ngay từ năm 1850 trước công nguyên. Năm 1200 trước công nguyên, vua Minot ở Hy Lạp đã biết dùng bong bóng cá (có chức năng như chiếc bao cao su hiện nay) để tránh thụ thai và các bệnh đường sinh dục. Qua kinh thánh, chúng ta được biết nhân vật onan, người đã giao hợp theo kiểu xuất tinh ra ngoài âm đạo.Cái bao cao su, một phương tiện tránh thai mà cho tới nay chưa phương tiện nào cạnh tranh nổi, đã có một lịch sử khá lâu đời. Sau “phát minh” của ông vua Minot, khoảng năm 1660 đến năm 1665, một viên quan ngự y có tên là Condom (Anh) đã có sáng kiến dùng ruột con cừu đực làm bao cản tinh trùng. Phát minh này về sau được phổ biến rộng rãi ở Pháp rồi được áp dụng ở hầu hết các nước châu Âu. Người ta lấy luôn tên người phát minh để đặt cho nó. Condom bắt đầu được sản xuất hàng loạt như mặt hàng kinh doanh ở Mỹ sau chiến tranh thế giới thứ nhất. Như vậy, những cố gắng của loài người trong việc tìm kiếm một phương tiện tránh thai lý tưởng (đáng tin, không hại sức khỏe và rẻ tiền) đã kéo dài hàng nghìn năm rồi. Cho tới nay, qua thực tế, chưa một phương tiện tránh thai nào có ưu thế vượt bao cao su.
Các phương tiện tránh thai hiện nay khá phong phú, hiện đại, tạo thành một chiến lũy bề thế, án ngữ trong đời sống tình dục của con người. Chúng ta đã có các phương tiện và biện pháp như ngăn giữ tinh trùng, dùng chất hóa học, điều chỉnh hoóc môn, dùng vật cản tử cung, giao hợp nửa vời, và cuối cùng là tranh thủ những ngày trong “vòng an toàn”. Chiếc bao cao su thuộc vào loại phương tiện ngăn chặn tinh trùng, dùng cho đàn ông. Vòng tránh thai dùng cho đàn bà, làm bằng cao su hoặc bằng nhựa theo hình nhẫn, được đặt sâu vào âm đạo trước cổ tử cung. Thuốc tránh thai là một phương tiện hóa học có tác dụng chặn khả năng vận động của các tế bào sinh dục đàn ông. Chúng được sản xuất dưới dạng thuốc viên, kem, mỡ hoặc bọt.
Người ta cũng có thể sử dụng hoóc môn để tránh thai. Sau khi đưa một lượng hoóc môn nhất định vào cơ thể, trứng khó lòng được giải phóng khỏi buồng trứng. Đồng thời nhờ tác động của hoóc môn, tuyến nhầy tử cung có sự thay đổi bất bình thường. Nếu như trứng có bong ra được khỏi buồng trứng thì cũng khó lòng làm tổ được trong tử cung. Nhờ hoóc môn mới, ở cổ tử cung sẽ có một tiết tố làm cho tinh trùng khó lọt qua được.
Một phương pháp tránh thai khác là đổi mới giai đoạn kết thúc của quá trình giao hợp: Cho xuất tinh ngoài âm đạo. Bên cạnh các phương pháp trên, còn có thể tận dụng thời kỳ “an toàn” của vòng kinh để tránh thai. Bởi vì sự thụ thai chỉ có thể xảy ra vào quãng thời gian rụng trứng, tức là vào thời kỳ trứng chín, rụng khỏi buồng trứng và di động trong ống dẫn trứng.
Những biện pháp tránh thai nói trên có vẻ rất phong phú. Nhưng đối với thanh niên thì chúng vẫn còn ít ỏi và yếu ớt. Phương pháp tránh những ngày rụng trứng thật ra không có gì đảm bảo chắc chắn. Vì một mặt, trứng không phải rụng vào một ngày cố định của chu kỳ kinh nguyệt; mặt khác, tinh trùng của những người đàn ông khỏe, trẻ có thể sống khá dai, mai phục trong bụng người phụ nữ một vài ngày. Các thứ thuốc tránh thai cũng không phải hoàn toàn đáng tin cậy. Phương tiện này chỉ đảm bảo thành công khi kết hợp với các phương tiện và các biện pháp khác. Tránh thai bằng cách sử dụng chất hoóc môn là phương pháp chỉ dành riêng cho phụ nữ. Đối với đàn ông thì cho tới nay người ta chưa phát hiện ra một chất hoóc môn tổng hợp nào có thể đưa vào cơ thể mà không ảnh hưởng tới sức khỏe. Việc dùng hoóc môn tuy hiệu quả nhưng lại có một số tác dụng phụ, bất lợi cho một cô gái trẻ. Các cô gái chỉ nên sử dụng những viên thuốc hoóc môn trong những trường hợp đặc biệt. Chẳng hạn như khi người đàn ông không thể tự chủ được, không đủ khả năng phóng tinh ngoài âm đạo, hoặc khi phát hiện ra cao cao su không đảm bảo chất lượng.
Phương pháp xuất tinh ngoài âm đạo nếu thực hiện thường xuyên cũng rất ít an toàn. Bởi vì người đàn ông không phải lúc nào cũng tỉnh táo, biết trước thời điểm cuối cùng của mình để kịp rút dương vật ra khỏi âm đạo. Phương pháp này chỉ đảm bảo khi trước thời điểm phóng tinh một vài giây, người đàn ông rút dương vật ra để bạn tình giúp cho xuất tinh bằng tay. Tất nhiên rất ít đàn ông và cả phụ nữ chịu chấp nhận phương pháp này và thực hiện một cách trơn tru, thoải mái.
Đối với thanh niên, phương pháp tránh thai tốt nhất vẫn là sử dụng bao cao su. Nó có nhiều ưu điểm như rẻ tiền, dễ sử dụng và không hại tới sức khỏe. Nó không chỉ ngăn chặn sự thụ thai ngoài ý muốn mà còn ngăn chặn những bệnh tình dục khác. Việc dùng bao cao su gần như bảo đảm cho các bà vợ không bao giờ bị viêm buồng trứng và ống dẫn trứng. Đối với những người đàn ông trẻ, phương tiện này còn có một cái lợi khác. Họ thường kết thúc sớm quá trình giao hợp, sớm xuất tinh; nhờ bao cao su, dương vật sau khi xuất tinh vẫn đủ độ cứng để tiếp tục quá trình giao hợp thêm một lát nữa nhằm chiều bạn tình. Bao cao su có làm giảm khoái cảm và cường độ tình dục không? Nếu có ai khẳng định điều đó thì chẳng qua là họ nói theo một định kiến của người khác, hoặc do ác cảm sau một hai lần sử dụng quá vụng về.
Những đôi bạn tình trẻ tuổi muốn thật sự an toàn có thể sử dụng “chốt” tránh thai, một loại thuốc làm liệt tinh trùng. Bạn gái phải đưa nó vào âm đạo khoảng 10 phút trước khi giao hợp. Ở nhiều nước, loại “chốt” này có nhãn chung là “ANTIKO”.
Hiện nay, việc sản xuất thuốc hoóc môn tổng hợp để tránh thai đang làm cho chiếc bao cao su thất thế. Chúng tôi cho đó là một hiện tượng thiếu lý trí. Chúng tôi khuyên các bậc cha mẹ nên bằng cách nào đó góp phần khôi phục lại vai trò truyền thống của chiếc túi cao su. Chúng tôi không phải là bảo thủ nhưng quả thật, chưa một phương tiện tránh thai nào hữu hiệu hơn bao cao su.