Khi Bé Sốt và Viêm Họng: Những Điều Cần Biết Trước Khi Cho Uống Thuốc
Khi con bạn bị sốt, và bạn nghi ngờ bé bị viêm họng, việc đầu tiên bạn nghĩ đến có thể là sử dụng lại đơn thuốc cũ. Tuy nhiên, điều này có thực sự an toàn và hiệu quả? Hãy cùng tìm hiểu những điều cần lưu ý trước khi quyết định cho bé uống thuốc.
Không Tự Ý Cho Trẻ Uống Thuốc Cũ
Viêm họng có thể do nhiều nguyên nhân khác nhau: Viêm họng ở trẻ em có thể do virus, vi khuẩn hoặc thậm chí là các yếu tố môi trường gây ra. Mỗi nguyên nhân sẽ đòi hỏi một phương pháp điều trị khác nhau. Việc sử dụng lại đơn thuốc cũ mà không xác định rõ nguyên nhân có thể không hiệu quả, thậm chí gây hại cho bé.
Tự ý dùng thuốc có thể che lấp triệu chứng, gây khó khăn cho việc chẩn đoán của bác sĩ: Khi bạn tự ý cho bé uống thuốc, các triệu chứng ban đầu của bệnh có thể bị lu mờ, khiến bác sĩ khó khăn hơn trong việc chẩn đoán chính xác bệnh tình và đưa ra phác đồ điều trị phù hợp nhất.
Các Biện Pháp Hỗ Trợ Tại Nhà Khi Chưa Có Bác Sĩ
Trước khi có thể đưa bé đến thăm khám bác sĩ, bạn có thể áp dụng một số biện pháp hỗ trợ tại nhà để giúp bé cảm thấy dễ chịu hơn:
Sổ mũi:
- Nhỏ nước muối sinh lý: Rửa mũi bằng nước muối sinh lý giúp làm loãng dịch nhầy, giảm nghẹt mũi và tạo điều kiện cho bé thở dễ dàng hơn. (Theo hướng dẫn của Bộ Y Tế)
- Dùng viên đặt hậu môn chứa tinh dầu: Một số loại viên đặt hậu môn có chứa tinh dầu như dầu tràm, dầu khuynh diệp có thể giúp làm thông thoáng đường thở và giảm nghẹt mũi cho bé.
Tiêu chảy nhẹ (trẻ trên 6 tháng):
- Bù nước bằng dung dịch điện giải: Tiêu chảy có thể dẫn đến mất nước, đặc biệt ở trẻ nhỏ. Sử dụng dung dịch điện giải Oresol giúp bù lại lượng nước và điện giải đã mất. (Theo khuyến cáo của Tổ chức Y tế Thế giới WHO)
- Nước cà rốt, khoai tây nghiền, chuối: Các loại thực phẩm này dễ tiêu hóa và cung cấp các chất dinh dưỡng cần thiết cho cơ thể.
Táo bón:
- Viên đặt hậu môn hoặc dầu parafin: Các loại thuốc này có tác dụng làm mềm phân và giúp bé dễ đi ngoài hơn.
Ho:
- Siro ho thảo dược không chứa codein: Ưu tiên sử dụng các loại siro ho có thành phần từ thảo dược tự nhiên, không chứa codein để tránh các tác dụng phụ không mong muốn. (Tham khảo ý kiến dược sĩ)
Giật mình, khó ngủ:
- Nước hoa cam loãng: Một chút nước hoa cam loãng có thể giúp bé thư giãn và ngủ ngon hơn.
Đau bụng:
- Uống ít nước pha mật ong: Mật ong có tính kháng khuẩn và có thể giúp làm dịu cơn đau bụng nhẹ.
Những Lưu Ý Quan Trọng Khi Dùng Thuốc Cho Trẻ
Không dùng kháng sinh, sulfamide, thuốc bôi ngoài da, thuốc co mạch mũi khi chưa có chỉ định của bác sĩ: Việc lạm dụng kháng sinh có thể dẫn đến tình trạng kháng kháng sinh, gây khó khăn cho việc điều trị sau này. Thuốc co mạch mũi có thể gây tác dụng phụ nếu sử dụng không đúng cách.
Không tự ý dùng aspirin hạ sốt: Aspirin không được khuyến cáo sử dụng cho trẻ em, đặc biệt là trẻ dưới 12 tuổi, do nguy cơ gây hội chứng Reye, một bệnh lý nguy hiểm có thể gây tổn thương não và gan.
Dùng thuốc đúng liều lượng và cách dùng theo chỉ dẫn của bác sĩ: Việc tuân thủ đúng liều lượng và cách dùng thuốc là rất quan trọng để đảm bảo hiệu quả điều trị và tránh các tác dụng phụ không mong muốn.
Báo cho bác sĩ nếu trẻ không chịu uống thuốc hoặc uống không đủ liều: Bác sĩ có thể đưa ra các giải pháp thay thế hoặc điều chỉnh liều lượng phù hợp với tình trạng của bé.
Không tự ý tăng liều: Tăng liều lượng thuốc có thể gây ngộ độc và các tác dụng phụ nguy hiểm.
Thuốc quá liều có thể gây ngộ độc: Các triệu chứng ngộ độc thuốc có thể bao gồm phát ban, mẩn đỏ, chướng bụng, buồn nôn, nôn mửa, hoặc thậm chí là co giật.
Thái Độ Của Người Lớn Khi Cho Trẻ Uống Thuốc
Giải thích cho trẻ hiểu tầm quan trọng của việc uống thuốc: Hãy kiên nhẫn giải thích cho bé hiểu rằng uống thuốc là để giúp bé khỏe hơn. Sử dụng ngôn ngữ đơn giản, dễ hiểu và thái độ nhẹ nhàng, yêu thương.
Không ép trẻ uống thuốc bằng vũ lực, tránh để thuốc xâm nhập vào đường hô hấp: Việc ép trẻ uống thuốc có thể gây ra những trải nghiệm tiêu cực và khiến trẻ sợ hãi. Nguy hiểm hơn, thuốc có thể bị sặc vào đường thở, gây ra các biến chứng nghiêm trọng.
Mẹo Cho Trẻ Uống Thuốc Dễ Dàng Hơn
Thuốc viên: Nghiền thành bột trộn với nước đường, mứt, mật ong, sô cô la, chuối nghiền. Hãy thử nghiệm với các hương vị khác nhau để tìm ra cách mà bé thích nhất.
Không trộn thuốc với sữa, súp để tránh trẻ sợ ăn: Việc trộn thuốc vào thức ăn quen thuộc có thể khiến trẻ hình thành ác cảm với món ăn đó.
Thuốc viên bao: Không nên bỏ lớp bao. Lớp bao này có thể có tác dụng bảo vệ thuốc khỏi tác động của axit dạ dày hoặc giúp thuốc giải phóng từ từ.
Siro: Lắc đều trước khi dùng để đảm bảo thuốc được phân bố đều.
Viên đặt hậu môn: Làm ướt hoặc bôi vaseline trước khi đặt để giúp viên thuốc dễ dàng đi vào hậu môn và giảm cảm giác khó chịu cho bé.
Thời Gian Điều Trị
Uống thuốc đúng liệu trình bác sĩ chỉ định, kể cả khi triệu chứng đã giảm: Việc ngừng thuốc quá sớm có thể khiến bệnh tái phát hoặc dẫn đến tình trạng kháng thuốc.
Ví dụ, viêm họng cần điều trị kháng sinh 8-10 ngày để tránh tái phát: Ngay cả khi bé đã hết sốt và cảm thấy khỏe hơn, bạn vẫn cần tiếp tục cho bé uống kháng sinh theo đúng chỉ định của bác sĩ để đảm bảo tiêu diệt hoàn toàn vi khuẩn gây bệnh.