Chậm Phát Triển Trong Tử Cung (IUGR): Nguyên Nhân và Những Điều Cần Biết
IUGR là gì?
Định nghĩa: Chậm phát triển trong tử cung (Intrauterine Growth Restriction - IUGR) là tình trạng thai nhi không phát triển với tốc độ bình thường trong bụng mẹ. Điều này dẫn đến việc trẻ sinh ra có cân nặng dưới 2500g và chiều cao không đạt chuẩn so với tuổi thai. Việc nhận biết sớm IUGR là rất quan trọng để có những can thiệp kịp thời, giúp cải thiện sức khỏe của trẻ. Theo Bộ Y Tế, việc phát hiện sớm IUGR giúp cải thiện sức khỏe của trẻ.
Phân biệt IUGR và trẻ sinh non: Cần phân biệt rõ giữa trẻ bị IUGR và trẻ sinh non. Trẻ sinh non thiếu cân do chào đời trước thời điểm đủ tháng (thường là trước 37 tuần thai), trong khi trẻ IUGR bị hạn chế phát triển ngay từ khi còn trong bụng mẹ, bất kể thời điểm sinh ra là đủ tháng hay không.
Nguyên Nhân của IUGR
IUGR có thể do nhiều yếu tố khác nhau gây ra, liên quan đến cả mẹ và nhau thai:
- Yếu tố từ Mẹ:
- Bệnh tật trong thai kỳ: Mẹ mắc các bệnh như cao huyết áp, tiểu đường, bệnh tim mạch, hoặc các bệnh nhiễm trùng (như Rubella, Cytomegalovirus) có thể ảnh hưởng đến sự phát triển của thai nhi. Theo các nghiên cứu trên PubMed, những bệnh này có thể làm giảm lưu lượng máu đến nhau thai, gây thiếu oxy và dinh dưỡng cho thai nhi.
- Ngộ độc: Việc sử dụng một số loại thuốc (như thuốc chống co giật, thuốc điều trị ung thư) hoặc tiếp xúc với các hóa chất độc hại trong quá trình mang thai có thể gây hại cho thai nhi và dẫn đến IUGR.
- Nghiện chất: Hút thuốc lá, sử dụng rượu bia, ma túy và các chất gây nghiện khác là những yếu tố nguy cơ hàng đầu gây IUGR. Nicotine và các chất độc hại trong thuốc lá làm co mạch máu, giảm lượng oxy và dinh dưỡng đến thai nhi. Các chất gây nghiện khác cũng có tác động tiêu cực tương tự.
- Yếu tố từ Nhau Thai:
- Bất thường ở nhau thai: Nhau thai có vai trò cung cấp oxy và dinh dưỡng cho thai nhi. Nếu nhau thai gặp vấn đề như nhau tiền đạo, nhau bong non, hoặc suy nhau thai, chức năng này sẽ bị suy giảm, dẫn đến IUGR. Các bệnh lý tim mạch của mẹ cũng có thể ảnh hưởng đến chức năng nhau thai (timmachhoc.com).
Tác Động của IUGR
IUGR có thể gây ra nhiều vấn đề sức khỏe cho trẻ sơ sinh, bao gồm:
- Nguy cơ tử vong chu sinh cao hơn: Trẻ IUGR có nguy cơ tử vong cao hơn trong giai đoạn chu sinh (từ tuần thứ 28 của thai kỳ đến 7 ngày sau sinh).
- Hạ đường huyết: Do dự trữ glycogen thấp.
- Hạ thân nhiệt: Do thiếu lớp mỡ dưới da.
- Suy hô hấp: Do phổi chưa trưởng thành.
- Vấn đề thần kinh: Chậm phát triển trí tuệ, khó khăn trong học tập.
- Nguy cơ bệnh mãn tính: Bệnh tim mạch, tiểu đường, cao huyết áp khi trưởng thành.
Phòng Ngừa và Điều Trị
- Phòng ngừa trong thai kỳ:
- Khám thai định kỳ: Để phát hiện sớm các yếu tố nguy cơ và có biện pháp can thiệp kịp thời.
- Dinh dưỡng hợp lý: Đảm bảo cung cấp đủ dinh dưỡng cho cả mẹ và thai nhi.
- Tránh chất độc hại: Không hút thuốc lá, sử dụng rượu bia, ma túy và các chất gây nghiện khác.
- Điều trị bệnh lý của mẹ: Kiểm soát tốt các bệnh như cao huyết áp, tiểu đường.
- Chăm sóc trẻ IUGR sau sinh:
- Kiểm tra và điều trị các vấn đề sức khỏe: Hạ đường huyết, hạ thân nhiệt, suy hô hấp.
- Hỗ trợ dinh dưỡng: Đảm bảo trẻ nhận đủ dinh dưỡng để phát triển.
- Theo dõi sự phát triển: Đánh giá sự phát triển về thể chất và tinh thần của trẻ để có những can thiệp phù hợp.
Lưu ý: Thông tin trên chỉ mang tính chất tham khảo, bạn nên tham khảo ý kiến của bác sĩ chuyên khoa để được tư vấn và điều trị tốt nhất.
