Viêm Gan Virus ở Trẻ Em: Dấu Hiệu, Cách Điều Trị và Phòng Ngừa
Viêm gan virus là một bệnh lý nguy hiểm ở trẻ em do bệnh tiến triển nhanh và các triệu chứng ban đầu thường khó nhận biết. Việc phát hiện sớm và có biện pháp can thiệp kịp thời là rất quan trọng để bảo vệ sức khỏe của trẻ.
Dấu hiệu nhận biết sớm
Trong giai đoạn đầu, trẻ có thể có các biểu hiện sau:
- Đau bụng, nôn ói, chán ăn, mệt mỏi: Đây là những triệu chứng không đặc hiệu, dễ bị nhầm lẫn với các bệnh lý khác.
- Da mẩn đỏ (đôi khi): Một số trẻ có thể có biểu hiện mẩn đỏ trên da.
- Xét nghiệm máu giúp phát hiện bệnh ở giai đoạn sớm: Xét nghiệm men gan (AST, ALT) tăng cao có thể là dấu hiệu cảnh báo sớm tình trạng viêm gan. Theo dõi và đánh giá bởi bác sĩ là rất quan trọng.
Các triệu chứng khi bệnh tiến triển
Khi bệnh tiến triển, các triệu chứng trở nên rõ ràng hơn:
- Vàng da: Da và niêm mạc mắt chuyển sang màu vàng.
- Tiểu ít, nước tiểu sẫm màu: Nước tiểu có màu vàng sậm như màu trà.
- Phân nhạt màu: Phân có màu trắng hoặc màu đất sét.
- Xét nghiệm xác định loại virus gây bệnh: Các xét nghiệm huyết thanh học (ví dụ, xét nghiệm kháng thể IgM, IgG) sẽ giúp xác định chính xác loại virus gây bệnh (A, B, C, D, E).
Viêm gan siêu vi A
Viêm gan A là loại viêm gan virus phổ biến nhất ở trẻ em, thường có diễn biến nhẹ hơn so với các loại viêm gan virus khác.
- Thời gian bệnh: Vài ngày đến 2-3 tuần. Triệu chứng thường tự khỏi.
- Điều trị:
- Nghỉ ngơi tại nhà: Đảm bảo trẻ được nghỉ ngơi đầy đủ.
- Giảm mỡ trong chế độ ăn: Hạn chế các loại thức ăn chứa nhiều dầu mỡ để giảm gánh nặng cho gan.
- Uống đủ nước: Bù nước và điện giải để tránh mất nước do nôn ói.
- Đường lây: Phân, đường tiêu hóa. Virus lây lan qua thức ăn, nước uống bị ô nhiễm hoặc tiếp xúc trực tiếp với người bệnh.
- Phòng ngừa:
- Vệ sinh tay và đồ dùng: Rửa tay thường xuyên bằng xà phòng và nước sạch, đặc biệt sau khi đi vệ sinh và trước khi ăn. Vệ sinh sạch sẽ các vật dụng cá nhân và đồ chơi của trẻ.
- Sử dụng nguồn nước sạch: Đảm bảo nguồn nước uống và sinh hoạt hợp vệ sinh.
- Phòng bệnh sau tiếp xúc: Tiêm gamma globulin (trong tuần đầu). Gamma globulin chứa các kháng thể giúp bảo vệ cơ thể chống lại virus viêm gan A. Theo Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Hoa Kỳ (CDC), tiêm immunoglobulin (IG) có hiệu quả cao trong việc ngăn ngừa nhiễm trùng nếu được tiêm trong vòng hai tuần sau khi tiếp xúc. (Nguồn: https://www.cdc.gov/vaccines/vpd/hepa/public/index.html)
Viêm gan siêu vi B
Viêm gan B ít gặp hơn ở trẻ em so với viêm gan A, nhưng có thể gây ra các biến chứng nghiêm trọng hơn.
- Đường lây: Đường máu. Virus lây lan qua tiếp xúc với máu hoặc các chất dịch cơ thể khác của người bệnh (ví dụ, qua kim tiêm, dao cạo râu, hoặc từ mẹ sang con).
- Phòng ngừa: Vắc xin. Vắc xin viêm gan B là một biện pháp phòng ngừa hiệu quả và an toàn. Tất cả trẻ sơ sinh nên được tiêm vắc xin viêm gan B trong vòng 24 giờ sau sinh, sau đó tiêm nhắc lại theo lịch.
Viêm gan siêu vi B ở trẻ sơ sinh
Trẻ sơ sinh có nguy cơ cao mắc viêm gan B nếu mẹ bị nhiễm bệnh.
- Nguy cơ: Mẹ mắc bệnh trong 3 tháng cuối thai kỳ có thể truyền bệnh cho con. Nguy cơ lây truyền cao nhất trong giai đoạn này.
- Thời điểm phát bệnh: 2-3 tháng sau sinh. Trẻ có thể không có triệu chứng trong giai đoạn đầu, nhưng sau đó có thể phát triển các triệu chứng của viêm gan.
- Phòng ngừa:
- Tiêm gamma globulin cho trẻ sơ sinh nếu mẹ mắc bệnh. Tiêm immunoglobulin viêm gan B (HBIG) kết hợp với vắc xin viêm gan B trong vòng 12 giờ sau sinh giúp bảo vệ trẻ khỏi nhiễm trùng.
- Xét nghiệm HBsAg cho phụ nữ mang thai: Theo hướng dẫn của Bộ Y Tế, tất cả phụ nữ mang thai nên được xét nghiệm HBsAg để phát hiện sớm tình trạng nhiễm viêm gan B.
- Phát hiện sớm: Sàng lọc tại bệnh viện sản. Các bệnh viện sản thường có hệ thống sàng lọc để phát hiện viêm gan B ở phụ nữ mang thai, từ đó có biện pháp can thiệp kịp thời.
Việc chủ động phòng ngừa và phát hiện sớm viêm gan virus ở trẻ em là vô cùng quan trọng. Nếu bạn nghi ngờ con mình có các triệu chứng của bệnh, hãy đưa trẻ đến cơ sở y tế để được khám và tư vấn kịp thời.
