Chỉ số đường huyết (GI) và tác động đến chế độ ăn uống
Chỉ số đường huyết (GI) đã làm thay đổi cách chúng ta nhìn nhận về chế độ dinh dưỡng lành mạnh. Nó cho thấy rằng một số thực phẩm tưởng chừng như vô hại, như bánh mì và khoai tây, lại có thể gây ra những tác động tương tự như đường tinh chế đối với lượng đường trong máu.
GI là gì?
Chỉ số đường huyết (Glycemic Index - GI) là một hệ thống xếp hạng thực phẩm dựa trên mức độ ảnh hưởng của chúng đến lượng đường trong máu sau khi ăn. GI được đo trên thang điểm từ 0 đến 100, với glucose (đường glucose) được gán giá trị 100. Thực phẩm có GI cao sẽ làm tăng đường huyết nhanh chóng, trong khi thực phẩm có GI thấp sẽ làm tăng đường huyết từ từ và ổn định hơn.
Vai trò của GI:
- Đánh giá thực phẩm: GI giúp chúng ta đánh giá và so sánh tác động của các loại thực phẩm khác nhau đối với lượng đường trong máu.
- Lựa chọn thực phẩm: GI hỗ trợ việc lựa chọn thực phẩm phù hợp cho người bệnh tiểu đường, người muốn kiểm soát cân nặng và duy trì sức khỏe tổng thể.
So sánh GI của các loại thực phẩm:
- GI cao (70 trở lên): Bánh mì trắng, cơm trắng, khoai tây nướng, đường tinh chế.
- GI trung bình (56-69): Bánh mì nguyên cám, gạo lứt, yến mạch.
- GI thấp (55 trở xuống): Các loại đậu, rau xanh, trái cây (táo, lê, cam).
Ảnh hưởng của thực phẩm có GI cao
Bánh mì và khoai tây: Tác động tương tự như đường tinh chế:
Bánh mì trắng và khoai tây, mặc dù không phải là đường tinh chế, nhưng lại có GI cao tương đương. Khi tiêu thụ, chúng được tiêu hóa nhanh chóng và giải phóng glucose vào máu, gây ra sự tăng đột biến đường huyết.
Hậu quả đối với sức khỏe khi tiêu thụ thực phẩm có GI cao:
- Tăng đường huyết: Gây khó khăn cho việc kiểm soát đường huyết ở người bệnh tiểu đường.
- Tăng cân: Thúc đẩy tích tụ mỡ thừa do cơ thể sản xuất nhiều insulin để xử lý lượng đường dư thừa.
- Nguy cơ mắc bệnh tim mạch: Gây viêm và tổn thương mạch máu.
- Tăng nguy cơ mắc bệnh tiểu đường type 2: Do tình trạng kháng insulin kéo dài.
Thay đổi quan niệm về dinh dưỡng
Đánh giá lại các loại thực phẩm 'lành mạnh' truyền thống:
Trước đây, bánh mì và khoai tây thường được xem là nguồn cung cấp carbohydrate quan trọng. Tuy nhiên, với kiến thức về GI, chúng ta cần xem xét lại vai trò của chúng trong chế độ ăn uống, đặc biệt đối với những người có nguy cơ cao mắc bệnh tiểu đường hoặc các vấn đề liên quan đến đường huyết.
Tầm quan trọng của việc lựa chọn thực phẩm có GI thấp để kiểm soát đường huyết:
Việc lựa chọn thực phẩm có GI thấp giúp duy trì lượng đường trong máu ổn định, giảm nguy cơ mắc các bệnh mãn tính và cải thiện sức khỏe tổng thể. Nên ưu tiên các loại rau xanh, trái cây, ngũ cốc nguyên hạt và các loại đậu trong chế độ ăn uống hàng ngày. [Nguồn: kcb.vn, timmachhoc.com]
