Ung thư: Những điều cần biết và cách phòng ngừa theo quan điểm mới
1. Ung thư: Tế bào ung thư luôn tồn tại?
- Tế bào ung thư hình thành do đâu?
- Theo nghiên cứu từ Đại học Johns Hopkins, trong suốt cuộc đời, chúng ta liên tục tiếp xúc với các yếu tố gây hại như khói bụi, ánh nắng mặt trời, hóa chất (trong chất tẩy rửa, mỹ phẩm, thuốc trừ sâu), dược phẩm và độc tố từ thực phẩm hoặc quá trình tiêu hóa. Những tác nhân này, kết hợp với căng thẳng (stress) trong cuộc sống, có thể gây ra sự biến đổi tế bào lành thành tế bào ung thư. Ước tính, mỗi người có thể trải qua quá trình này từ 6 đến 10 lần trong đời.
- Hệ miễn dịch - 'lá chắn' tự nhiên của cơ thể:
- Khi hệ miễn dịch hoạt động tốt, nó có khả năng nhận diện và tiêu diệt các tế bào ung thư, đồng thời ngăn chặn chúng sinh sôi và phát triển thành khối u. Một hệ miễn dịch khỏe mạnh là yếu tố then chốt để phòng ngừa ung thư.
- Suy dinh dưỡng vi chất và béo phì - 'đồng minh' của ung thư:
- Ngược lại, khi hệ miễn dịch suy yếu, các tế bào ung thư có thể phát triển không kiểm soát, dẫn đến bệnh ung thư. Suy dinh dưỡng vi chất (thiếu vitamin và khoáng chất) và béo phì có thể làm suy yếu hệ miễn dịch. Thậm chí, một người béo phì có thể không hấp thụ đủ các chất dinh dưỡng cần thiết để tăng cường hệ miễn dịch. Các chuyên gia dinh dưỡng cảnh báo rằng béo phì có thể sớm vượt qua thuốc lá để trở thành nguyên nhân hàng đầu gây ung thư.
- Tình trạng vệ sinh an toàn thực phẩm đáng báo động ở Việt Nam, cùng với thói quen ăn uống không lành mạnh và tỷ lệ béo phì ngày càng tăng, tạo điều kiện thuận lợi cho tế bào ung thư phát triển.
2. Hóa trị và xạ trị: Tác động hai mặt
- Hóa trị:
- Là phương pháp sử dụng hóa chất để tiêu diệt tế bào ung thư. Tuy nhiên, hóa chất cũng có thể gây hại cho các tế bào khỏe mạnh, đặc biệt là các tế bào trong tủy xương, dạ dày, ruột, và có thể gây tổn thương gan, thận, tim, phổi.
- Xạ trị:
- Sử dụng tia phóng xạ để tiêu diệt tế bào ung thư. Tương tự như hóa trị, xạ trị cũng có thể gây tổn thương các tế bào và mô khỏe mạnh xung quanh khu vực điều trị.
- Tác dụng phụ và ảnh hưởng tâm lý:
- Cả hóa trị và xạ trị đều có thể gây ra nhiều tác dụng phụ, làm suy yếu hệ miễn dịch, khiến cơ thể dễ bị nhiễm trùng và nhiễm độc. Thêm vào đó, tâm lý bất an, lo lắng và cảm giác bị cô lập có thể làm suy giảm thêm hệ miễn dịch của bệnh nhân ung thư.
3. Dinh dưỡng: 'Vũ khí' phòng và chống ung thư
- 'Sở thích' của tế bào ung thư:
- Nghiên cứu cho thấy tế bào ung thư 'ưa thích' đường, muối tinh (muối đã qua tẩy trắng), sữa bò và môi trường acid.
- Lời khuyên về chế độ ăn uống:
- Hạn chế đường: Cắt giảm lượng đường tiêu thụ sẽ làm giảm nguồn 'thức ăn' của tế bào ung thư. Nếu thèm ngọt, có thể dùng một lượng nhỏ mật ong nguyên chất hoặc mật mía.
- Sử dụng muối biển thay vì muối tinh: Muối tinh thường chứa chất tẩy trắng, không tốt cho sức khỏe.
- Thay thế sữa bò bằng sữa đậu nành tự nấu: Sữa bò có thể kích thích dạ dày và ruột tiết ra niêm dịch, tạo môi trường thuận lợi cho tế bào ung thư. Sữa đậu nành tự nấu là một lựa chọn thay thế lành mạnh hơn. Tuy nhiên, cần lưu ý rằng sữa đậu nành cũng chứa nhiều năng lượng, nên cần tiêu thụ một cách điều độ, đặc biệt đối với những người thừa cân.
- Ưu tiên thực phẩm kiềm hóa: Tế bào ung thư phát triển mạnh trong môi trường acid. Ăn nhiều thịt có thể làm tăng độ acid trong máu. Thay vào đó, nên ăn nhiều cá, đậu hũ, ngũ cốc nguyên hạt (gạo lứt), rau xanh và trái cây. Khẩu phần ăn nên có 80% là thực phẩm có tính kiềm.
- Uống nước ép rau và trái cây tươi: Nước ép rau và trái cây chứa nhiều enzyme sống, dễ dàng hấp thụ vào tế bào, giúp tăng cường sức khỏe. Nên uống 2 ly nước ép rau và trái cây tươi mỗi ngày.
- Uống trà xanh: Trà xanh là một lựa chọn tốt vì chứa nhiều chất chống oxy hóa. Nếu không, hãy uống nước sạch (không chứa kim loại nặng). Tránh uống nước cất vì nó có tính acid.
- Bổ sung thực phẩm chống oxy hóa: Các thực phẩm giàu vitamin E, A, C giúp tăng cường khả năng chống oxy hóa của cơ thể.
4. Cuộc sống tinh thần: Yếu tố quan trọng
- Tâm lý và sức khỏe:
- Ung thư không chỉ là bệnh của thể xác mà còn liên quan đến tinh thần. Giận dữ, căng thẳng, căm thù và cay đắng có thể gây mất cân bằng cơ thể và tạo ra môi trường acid.
- Lời khuyên:
- Hãy thư giãn, sống vị tha và yêu thương để tăng cường hệ miễn dịch và giúp cơ thể loại bỏ tế bào ung thư ngay từ khi chúng mới xuất hiện.
5. Tập luyện: Tăng cường oxy cho cơ thể
- Tầm quan trọng của oxy:
- Tế bào ung thư khó tồn tại trong môi trường giàu oxy. Tập thể dục đều đặn, khí công và dưỡng sinh giúp tăng cường lượng oxy trong cơ thể, từ đó ngăn chặn sự phát triển của tế bào ung thư.
6. Phòng ngừa ung thư: Lối sống lành mạnh là chìa khóa
- Tổng kết:
- Ung thư không phải là một bản án 'trời định'. Bằng cách hiểu biết về dinh dưỡng, lựa chọn thực phẩm lành mạnh, tập luyện thường xuyên, thư giãn hợp lý và tạo không khí vui vẻ trong gia đình, chúng ta có thể chủ động phòng ngừa và chống lại ung thư.
TS.BS. Lê Thuý Tươi Theo Sức khoẻ và Đời sống
