Tuổi hồi xuân: Những thay đổi và bí quyết để cuộc sống thêm hạnh phúc
Thay đổi sinh lý và sinh dục trong giai đoạn hồi xuân
Thời kỳ tiền mãn kinh: Ở phụ nữ Việt Nam, giai đoạn tiền mãn kinh thường bắt đầu từ độ tuổi 42-43 và kéo dài đến khi mãn kinh, thường vào khoảng 45-52 tuổi. Khoảng thời gian này đôi khi được gọi là 'tuổi hồi xuân', đánh dấu những thay đổi đáng kể về sinh lý và sinh dục. Trong giai đoạn này, hoạt động tình dục có thể trở nên đa dạng hơn, nhưng đồng thời cũng xuất hiện những cơn nóng bừng và những kích thích tình dục bất ngờ, có thể gây ra sự hoảng hốt cho phụ nữ.
Những thay đổi sau tuổi 50: Sau tuổi 50, cả nam giới và phụ nữ đều trải qua những thay đổi sinh học quan trọng, tạo tiền đề cho sự phát triển của các bệnh mạn tính. Ở phụ nữ, việc sinh đẻ nhiều lần có thể đẩy nhanh quá trình lão hóa. Các bệnh như tim mạch, dư thừa chất béo, cholesterol cao, cao huyết áp, đái tháo đường, thấp khớp, u xơ buồng trứng, ung thư vú và ung thư tử cung có thể xuất hiện hoặc trở nên rõ rệt hơn.
Nhận thức về tình dục: Ở độ tuổi này, ý thức về việc tận hưởng lạc thú ái tình đã chín muồi, và sự cảm nhận về người bạn đời trở nên rõ ràng hơn. Cả vợ và chồng cần nhận ra những điều mà người bạn đời 'thích' trong hoạt động tình dục.
Sống cho nhau: Thời gian này được mệnh danh là 'sống cho nhau và vì nhau', không còn vị kỷ và hấp tấp như thuở còn trẻ.
Estrogen và liệu pháp hormone thay thế
Hiện tượng 'nam hóa': Khi buồng trứng ngừng hoạt động hoàn toàn và trứng không còn rụng, người phụ nữ mất khả năng sinh sản. Đây là lúc bắt đầu một quá trình mới, được gọi là hiện tượng 'nam hóa'.
Sự suy giảm hormone sinh dục: Việc ngừng tiết các hormone từ buồng trứng (estrogen) và các gonadotropin từ tuyến yên gây ra những thay đổi quan trọng:
- Về sinh lý: Sự thay đổi và chấm dứt hormone sinh dục có thể dẫn đến các nguy cơ như loãng xương, béo phì, bệnh Alzheimer, suy giảm trí nhớ, và các bệnh như thấp khớp, tim mạch, tiểu đường, cao huyết áp.
- Về sinh dục: Mãn kinh là một bước ngoặt trong cuộc sống của phụ nữ, được mệnh danh là 'sự thay đổi của cuộc đời' (change of life). Việc chấm dứt sản xuất estrogen từ buồng trứng gây ra nhiều thay đổi.
Vai trò của Estrogen: Estrogen là một hormone quan trọng, tạo ra sự khác biệt giữa nam và nữ. Ở tuổi dậy thì, nó kích thích phát triển hệ thống sinh dục thứ phát như vú, âm hộ, âm đạo, tử cung, lông, làm cho da mịn màng, tạo lớp mỡ ở đùi, mông, làm cho cơ thể phụ nữ có những đường nét cong mềm mại. Estrogen hoạt động dưới sự chỉ huy của gonadotrophin, một kích thích tố sản xuất từ tuyến yên.
- Estrogen ảnh hưởng đến sự hình thành nhân cách và tâm lý của phụ nữ, làm cho họ có cách suy nghĩ và xử lý khác với đàn ông, thiên về tình cảm hơn lý trí.
- Sự thay đổi lượng estrogen trong chu kỳ kinh nguyệt ảnh hưởng đến tính tình, sức khỏe và ham muốn tình dục ở phụ nữ.
- Ngay cả sau giai đoạn mãn kinh, buồng trứng ở một số phụ nữ vẫn còn tiết ra một lượng testosterone, giúp duy trì ham muốn. Ngược lại, phụ nữ bị cắt bỏ buồng trứng thường mất hết khả năng ham muốn.
- Estrogen chi phối các vận động chức năng sinh lý như phát triển sinh dục, tình dục, hành kinh, rụng trứng, thai nghén và sinh nở.
Thiếu hụt Estrogen:
- Sự thiếu hụt estrogen làm cho phụ nữ cảm thấy khó chịu, tính tình nóng nảy, bứt rứt, dễ gây gổ. Điều này có thể giải thích tại sao phụ nữ hay thay đổi tính tình hơn đàn ông.
- Khi buồng trứng không còn sản xuất estrogen, cơ thể phụ nữ bắt đầu thay đổi rõ rệt: vú chảy xệ, mỡ tập trung ở mông, eo, hông, bụng, da tóc khô, nếp nhăn xuất hiện.
- Sự thiếu hụt estrogen làm thay đổi vận mạch, gây ra cảm giác nóng bừng, khó chịu. Râu và lông có thể xuất hiện, giọng nói trầm xuống, khuôn mặt thô ra, tóc khô và rụng.
- Bộ phận sinh dục biến đổi, làm cho phụ nữ mất ham muốn tình dục. Âm hộ teo nhỏ, âm đạo khô, gây đau đớn khi giao hợp.
Liệu pháp Hormone Thay Thế (HRT):
- HRT được sử dụng để bù đắp lượng estrogen bị thiếu hụt. Estrogen có thể được lấy từ nước tiểu của người và ngựa, hoặc tổng hợp.
- Có nhiều cách để đưa thuốc vào cơ thể như uống, tiêm, cấy dưới da, dán, kem, viên đặt âm đạo.
- Sau điều trị, các triệu chứng như nóng bừng giảm rõ rệt, da và tóc trở nên mịn màng hơn, và ham muốn tình dục có thể quay trở lại.
- Estrogen còn có tác dụng điều trị loãng xương, giảm cholesterol, cải thiện tình trạng tim mạch, giảm kháng insulin trong bệnh tiểu đường.
- Tuy nhiên, HRT cũng có những nguy cơ như tăng nguy cơ ung thư nội mạc tử cung, huyết khối và ung thư vú. Những trường hợp chống chỉ định bao gồm bệnh ác tính phụ thuộc estrogen, bệnh tắc tĩnh mạch do huyết khối, suy gan, và chảy máu âm đạo không rõ nguyên nhân.
Bí quyết để cuộc sống thêm hạnh phúc
Quan tâm và chia sẻ: Sau tuổi 50, vợ chồng có nhiều thời gian hơn để quan tâm đến nhau, khi con cái đã trưởng thành và cuộc sống vật chất ổn định. Đây là thời điểm để nhận ra rằng hạnh phúc cần được tìm kiếm, nâng niu, vun xới và gìn giữ.
Giao tiếp thẳng thắn: Khi xảy ra những sự cố, vợ chồng nên thẳng thắn trao đổi, bày tỏ cảm xúc và đưa ra những yêu cầu, tránh chỉ trích, oán giận hoặc chì chiết lẫn nhau. Đừng xem thường những chuyện nhỏ không vừa ý hoặc câu nói đùa không thích hợp, vì chúng có thể gây tổn thương và tạo gánh nặng tâm lý.
Tình dục đều đặn: Giao hợp đều đặn và phù hợp là một hình thức vận động thể dục tốt, giúp cải thiện sức khỏe tim mạch, trí não và tinh thần. Nó có tác dụng lên toàn diện các cơ bắp, gia tăng hoạt động của tim, nhịp thở, vận động các khớp xương và cột sống.
Tình yêu và sự thỏa mãn: Quan hệ tình dục đầy tình yêu thương giúp phục hồi khả năng đã mất, mang lại bình an, hạnh phúc và sự thỏa mãn về tâm lý. Nó có ý nghĩa tích cực trong cuộc sống của người lớn tuổi.
Chuẩn bị cho cuộc yêu: Việc chuẩn bị và chờ đợi cho cuộc giao hợp luôn hấp dẫn, kích thích và gây hồi hộp là một yếu tố kích thích hệ nội tiết làm việc, giúp các tuyến như tuyến yên, tuyến sinh dục, tuyến giáp trạng, thượng thận phóng thích các kích thích tố vào máu, làm gia tăng nhịp đập và sức co bóp của tim, giúp máu lưu thông dễ dàng hơn, cải thiện tuần hoàn não, làm cho trí óc sản khoái, lạc quan và yêu đời hơn.
Lưu ý: Việc điều trị và sử dụng liệu pháp hormone thay thế cần được thực hiện dưới sự hướng dẫn của bác sĩ. Không nên tự chẩn đoán và điều trị.
Nguồn tham khảo: Bài viết được tham khảo và tổng hợp từ các nguồn tin cậy như Bộ Y Tế, các tài liệu chuyên ngành y khoa và kinh nghiệm của BS. Hồ Đắc Duy.
