Nhận biết và phòng ngừa bệnh phụ khoa ở phụ nữ
Bệnh phụ khoa là một vấn đề sức khỏe phổ biến ảnh hưởng đến nhiều phụ nữ ở các độ tuổi khác nhau. Việc nhận biết sớm các dấu hiệu và triệu chứng, cũng như áp dụng các biện pháp phòng ngừa, là rất quan trọng để bảo vệ sức khỏe sinh sản và nâng cao chất lượng cuộc sống.
Dịch tiết âm đạo và dấu hiệu bất thường
Dịch tiết âm đạo bình thường
Từ tuổi dậy thì, cơ thể phụ nữ bắt đầu có dịch tiết âm đạo. Đây là một hiện tượng sinh lý bình thường, có vai trò giữ ẩm, làm sạch và bảo vệ âm đạo khỏi các tác nhân gây bệnh. Lượng dịch tiết và tính chất có thể thay đổi tùy thuộc vào chu kỳ kinh nguyệt, thời điểm rụng trứng, hoạt động tình dục và tình trạng sức khỏe tổng thể.
Thông thường, dịch tiết âm đạo khỏe mạnh có những đặc điểm sau:
- Màu trắng trong hoặc hơi ngà.
- Không mùi hoặc có mùi nhẹ.
- Kết cấu có thể loãng hoặc hơi đặc.
- Lượng dịch vừa phải, không gây khó chịu.
Khi nào dịch tiết âm đạo là bất thường?
Khi dịch tiết âm đạo có những thay đổi về số lượng, màu sắc, mùi và tính chất, kèm theo các triệu chứng khó chịu khác, đó có thể là dấu hiệu của viêm nhiễm phụ khoa. Dưới đây là một số dấu hiệu bất thường cần lưu ý:
- Thay đổi về số lượng: Dịch tiết ra quá nhiều hoặc quá ít so với bình thường.
- Thay đổi về màu sắc: Dịch có màu vàng, xanh, xám, nâu hoặc lẫn máu.
- Thay đổi về mùi: Dịch có mùi hôi, tanh hoặc khó chịu.
- Thay đổi về tính chất: Dịch đặc quánh, có bọt, lợn cợn hoặc đóng mảng.
- Các triệu chứng đi kèm: Ngứa ngáy, rát bỏng, đau khi quan hệ tình dục, tiểu buốt, tiểu rắt.
Nếu bạn nhận thấy bất kỳ dấu hiệu bất thường nào, hãy đến gặp bác sĩ phụ khoa để được thăm khám và tư vấn kịp thời.
Các bệnh phụ khoa thường gặp và biểu hiện qua khí hư
Khí hư (dịch tiết âm đạo) có thể thay đổi tùy thuộc vào từng loại bệnh phụ khoa. Dưới đây là một số bệnh thường gặp và những biểu hiện đặc trưng của khí hư:
1. Viêm âm hộ - âm đạo
Viêm âm hộ - âm đạo là tình trạng viêm nhiễm xảy ra ở âm hộ và âm đạo, gây ra bởi nhiều nguyên nhân khác nhau, như vi khuẩn, nấm, ký sinh trùng hoặc các tác nhân gây dị ứng.
- Do Trichomonas vaginalis:
- Khí hư màu xanh nhạt hoặc vàng xanh.
- Loãng, có bọt.
- Số lượng nhiều.
- Gây ngứa rát âm hộ dữ dội.
- Theo thống kê, Trichomonas vaginalis chiếm khoảng 20% các trường hợp viêm âm đạo (theo Medscape).
- Do nấm (thường gặp nhất là Candida):
- Khí hư đặc, màu trắng đục hoặc vàng nhạt.
- Lợn cợn như sữa đông hoặc đóng thành mảng.
- Gây ngứa rát âm hộ rất khó chịu.
- Đau khi giao hợp.
- Âm hộ và âm đạo viêm đỏ, sưng tấy.
- pH âm đạo thường dưới 4.5.
- Do tạp khuẩn:
- Khí hư màu trắng xám hoặc vàng nhạt.
- Loãng.
- Mùi hôi tanh khó chịu (đặc biệt sau khi quan hệ tình dục).
- Nguyên nhân thường do sự mất cân bằng hệ vi sinh vật tự nhiên trong âm đạo, tạo điều kiện cho các vi khuẩn yếm khí phát triển.
2. Viêm cổ tử cung
Viêm cổ tử cung là tình trạng viêm nhiễm xảy ra ở cổ tử cung, thường do các bệnh lây truyền qua đường tình dục gây ra.
- Do lậu cầu (Neisseria gonorrhoeae):
- Đa số phụ nữ nhiễm lậu không có triệu chứng rõ ràng (chiếm khoảng 97%).
- Một số ít có thể bị tiểu buốt, tiểu rắt.
- Khí hư màu vàng hoặc xanh.
- Bệnh thường được chẩn đoán thông qua xét nghiệm vi khuẩn.
- Do Chlamydia trachomatis:
- Khoảng 20-25% phụ nữ nhiễm Chlamydia không có triệu chứng.
- Khí hư có thể giống như mủ.
- Có thể ra máu bất thường giữa các kỳ kinh.
- Tiểu khó.
- Viêm cổ tử cung cấp tính:
- Thường xảy ra sau sinh, sau sảy thai hoặc do rách cổ tử cung.
- Khí hư nhầy, có mủ.
- Cổ tử cung sưng huyết, phù nề.
- Viêm cổ tử cung mạn tính:
- Tình trạng viêm kéo dài.
- Khí hư đặc sánh, có mủ.
- Không gây ngứa.
- Có thể ra máu khi giao hợp.
Nguy cơ và biến chứng của bệnh phụ khoa
Nếu không được điều trị kịp thời và đúng cách, các bệnh phụ khoa có thể gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm, ảnh hưởng đến sức khỏe sinh sản và chất lượng cuộc sống của phụ nữ.
- Viêm nhiễm ngược dòng: Viêm nhiễm có thể lan từ âm đạo, cổ tử cung lên vòi trứng, gây viêm tắc vòi trứng. Điều này có thể dẫn đến khó thụ thai, vô sinh hoặc chửa ngoài dạ con (theo vnah.org.vn).
- Ảnh hưởng đến thai kỳ: Phụ nữ mang thai mắc bệnh phụ khoa có nguy cơ sinh non, sảy thai, thai chết lưu, nhiễm trùng ối, ảnh hưởng đến sự phát triển của thai nhi, thậm chí gây tử vong.
- Tăng nguy cơ ung thư cổ tử cung: Một số bệnh lây truyền qua đường tình dục, đặc biệt là nhiễm HPV (Human Papillomavirus), là yếu tố nguy cơ hàng đầu gây ung thư cổ tử cung (theo kcb.vn).
- Ảnh hưởng đến sức khỏe và chất lượng cuộc sống: Các triệu chứng của bệnh phụ khoa, như ngứa ngáy, đau rát, khí hư bất thường, có thể gây khó chịu, ảnh hưởng đến sinh hoạt hàng ngày, công việc và đời sống tình dục.
Biện pháp khắc phục và phòng ngừa
Để bảo vệ sức khỏe phụ khoa, chị em nên chủ động thực hiện các biện pháp sau:
- Khám phụ khoa định kỳ: Nên khám phụ khoa định kỳ 6 tháng hoặc 1 năm một lần để phát hiện sớm các bệnh lý và được điều trị kịp thời.
- Vệ sinh vùng kín đúng cách:
- Rửa vùng kín hàng ngày bằng nước sạch và dung dịch vệ sinh phụ nữ dịu nhẹ.
- Không thụt rửa âm đạo, vì có thể làm mất cân bằng hệ vi sinh vật tự nhiên.
- Vệ sinh sạch sẽ trước và sau khi quan hệ tình dục.
- Thay quần lót thường xuyên, đặc biệt sau khi vận động mạnh hoặc khi bị ẩm ướt.
- Chọn quần lót chất liệu cotton, thoáng mát.
- Điều trị theo chỉ định của bác sĩ: Khi có dấu hiệu viêm nhiễm, cần đến gặp bác sĩ để được chẩn đoán và điều trị đúng cách. Không tự ý mua thuốc hoặc sử dụng các biện pháp dân gian chưa được kiểm chứng.
- Tăng cường sức đề kháng:
- Ăn uống đầy đủ chất dinh dưỡng.
- Tập thể dục thường xuyên.
- Ngủ đủ giấc.
- Giữ tinh thần thoải mái.
- Sử dụng các sản phẩm hỗ trợ: Có thể sử dụng các sản phẩm hỗ trợ giúp cân bằng pH âm đạo, tăng cường sức đề kháng cho vùng kín và phòng ngừa các bệnh phụ khoa. Tuy nhiên, cần tham khảo ý kiến của bác sĩ trước khi sử dụng.
- Tiêm phòng HPV: Tiêm phòng HPV là biện pháp hiệu quả để phòng ngừa ung thư cổ tử cung và các bệnh liên quan đến HPV.
Lưu ý: Việc phòng ngừa bệnh phụ khoa nên được thực hiện thường xuyên và liên tục để đạt hiệu quả tốt nhất. Nếu có bất kỳ thắc mắc nào về sức khỏe phụ khoa, hãy tìm đến bác sĩ để được tư vấn và giải đáp.
