Tăng Huyết Áp: Hiểu Đúng Để Sống Khỏe
Tăng huyết áp (hay cao huyết áp) là một bệnh lý phổ biến và nguy hiểm, nhưng lại thường bị hiểu sai. Bài viết này sẽ giúp bạn có cái nhìn đúng đắn về bệnh, từ đó chủ động phòng ngừa và điều trị hiệu quả.
Huyết áp cao là gì?
Huyết áp bình thường và tăng huyết áp
Theo hướng dẫn của Bộ Y tế, tăng huyết áp được định nghĩa khi:
- Huyết áp tâm thu (huyết áp tối đa) từ 140 mmHg trở lên.
- Huyết áp tâm trương (huyết áp tối thiểu) từ 90 mmHg trở lên.
Bạn có thể bị tăng huyết áp khi chỉ số tâm thu hoặc tâm trương tăng cao, hoặc cả hai. Để biết chính xác, bạn cần đo huyết áp thường xuyên và theo dõi các chỉ số này. (Tham khảo: Hướng dẫn chẩn đoán và điều trị tăng huyết áp của Bộ Y tế)
Nguy hiểm của tăng huyết áp tối thiểu
Nhiều người không để ý đến chỉ số huyết áp tối thiểu (tâm trương), nhưng thực tế, khi chỉ số này tăng cao, nguy cơ gặp phải các biến cố tim mạch như tai biến mạch máu não (đột quỵ) tăng lên đáng kể. Vì vậy, đừng bỏ qua việc kiểm soát huyết áp tối thiểu.
Triệu chứng tăng huyết áp
Sự phức tạp của biểu hiện lâm sàng
Một trong những khó khăn của tăng huyết áp là triệu chứng của bệnh rất đa dạng và khác nhau ở mỗi người. Có người huyết áp cao vọt nhưng không hề có biểu hiện gì, trong khi người khác chỉ số huyết áp không quá cao nhưng lại cảm thấy rất khó chịu.
Triệu chứng thường gặp: đau đầu, chóng mặt, ù tai…
Ở giai đoạn sớm, tăng huyết áp có thể gây ra các triệu chứng như:
- Đau đầu (thường ở vùng gáy).
- Chóng mặt, hoa mắt.
- Ù tai.
- Mất ngủ nhẹ.
Triệu chứng nặng: đau ngực, giảm thị lực, khó thở…
Khi bệnh tiến triển nặng hơn, các triệu chứng có thể trở nên nghiêm trọng hơn, bao gồm:
- Đau đầu dữ dội.
- Đau thắt ngực.
- Giảm thị lực.
- Khó thở, thở gấp.
- Mặt đỏ bừng hoặc tái xanh.
- Buồn nôn hoặc nôn.
- Hốt hoảng, lo lắng.
Lưu ý: Ngay cả khi không có bất kỳ triệu chứng nào, bạn vẫn có thể bị tăng huyết áp. Vì vậy, việc kiểm tra huyết áp định kỳ là rất quan trọng.
Những lầm tưởng phổ biến về tăng huyết áp
1. Tăng huyết áp là bình thường khi về già?
Huyết áp tăng theo tuổi không phải là sinh lý
Nhiều người cho rằng huyết áp tăng theo tuổi là một quy luật tự nhiên và không cần phải lo lắng. Tuy nhiên, đây là một quan niệm sai lầm. Mặc dù huyết áp có xu hướng tăng lên khi chúng ta già đi, nhưng việc huyết áp tăng cao vẫn là một tình trạng bệnh lý và có thể gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm.
Nguy cơ tai biến cao ở người lớn tuổi có huyết áp cao
Đặc biệt, ở người lớn tuổi, huyết áp tâm thu (tối đa) tăng cao làm tăng nguy cơ mắc các bệnh tim mạch và tai biến mạch máu não (đột quỵ) lên gấp nhiều lần so với người có huyết áp bình thường. Do đó, việc kiểm soát huyết áp ở người lớn tuổi là vô cùng quan trọng.
2. Chỉ uống thuốc khi căng thẳng?
Tăng huyết áp không chỉ do căng thẳng
Một số người cho rằng tăng huyết áp chỉ xảy ra khi bị căng thẳng hoặc xúc động mạnh, và chỉ cần uống thuốc khi cảm thấy khó chịu. Tuy nhiên, tăng huyết áp có thể do nhiều nguyên nhân khác nhau gây ra, bao gồm yếu tố di truyền, chế độ ăn uống không lành mạnh, thiếu vận động, hút thuốc lá, uống nhiều rượu bia, và các bệnh lý khác.
Tự ý dùng thuốc có thể gây nguy hiểm
Việc tự ý dùng thuốc hạ huyết áp không theo chỉ định của bác sĩ có thể gây ra nhiều tác dụng phụ nguy hiểm, thậm chí dẫn đến tai biến mạch máu não. Do đó, bạn cần tham khảo ý kiến bác sĩ để được chẩn đoán và điều trị đúng cách.
3. Cảm giác là thước đo bệnh nặng nhẹ?
Triệu chứng không phải lúc nào cũng tương ứng với mức độ bệnh
Như đã đề cập ở trên, triệu chứng của tăng huyết áp không phải lúc nào cũng tương ứng với mức độ bệnh. Có những người huyết áp rất cao nhưng không hề có triệu chứng gì, trong khi những người khác lại cảm thấy rất khó chịu dù huyết áp không quá cao.
Kiểm tra huyết áp định kỳ là cần thiết
Vì vậy, bạn không nên dựa vào cảm giác để đánh giá tình trạng bệnh của mình. Thay vào đó, hãy kiểm tra huyết áp định kỳ để phát hiện bệnh sớm và có biện pháp điều trị kịp thời.
4. Thay đổi lối sống là đủ?
Thay đổi lối sống chỉ là bổ trợ
Việc thay đổi lối sống, chẳng hạn như giảm cân, ăn uống lành mạnh, tập thể dục thường xuyên, giảm muối trong khẩu phần ăn, là rất quan trọng trong việc kiểm soát huyết áp. Tuy nhiên, đối với nhiều người, thay đổi lối sống thôi là chưa đủ để đưa huyết áp về mức bình thường.
Không được tự ý bỏ thuốc điều trị
Trong trường hợp này, bạn cần phải dùng thuốc theo chỉ định của bác sĩ. Không được tự ý bỏ thuốc khi thấy huyết áp đã ổn định, vì điều này có thể khiến huyết áp tăng trở lại và gây ra các biến chứng nguy hiểm.
5. Ngừng thuốc khi huyết áp ổn định?
Tăng huyết áp thường cần điều trị lâu dài
Tăng huyết áp thường là một bệnh mãn tính, có nghĩa là bạn cần phải điều trị lâu dài, thậm chí suốt đời. Việc điều trị bao gồm thay đổi lối sống và dùng thuốc theo chỉ định của bác sĩ.
Cần kiểm tra và điều chỉnh thuốc thường xuyên
Bạn cần phải kiểm tra huyết áp thường xuyên và tái khám định kỳ để bác sĩ điều chỉnh liều lượng thuốc phù hợp với tình trạng sức khỏe của bạn. Không được tự ý ngừng thuốc hoặc thay đổi liều lượng thuốc khi chưa có ý kiến của bác sĩ.
Ý thức bảo vệ sức khỏe quan trọng hơn chỉ số huyết áp
Kiểm soát huyết áp bằng lối sống và tuân thủ điều trị.
Điều quan trọng nhất trong việc kiểm soát tăng huyết áp không phải là chỉ số huyết áp của bạn là bao nhiêu, mà là ý thức bảo vệ sức khỏe của bạn. Nếu bạn có ý thức giữ gìn sức khỏe, tuân thủ điều trị của bác sĩ, kết hợp với một lối sống lành mạnh, bạn hoàn toàn có thể kiểm soát được huyết áp và sống khỏe mạnh.
Hãy nhớ rằng, tăng huyết áp là một kẻ giết người thầm lặng. Đừng chủ quan và hãy chủ động kiểm soát huyết áp của bạn ngay hôm nay!
