Bài viết giải thích về hành trình của trứng sau khi rụng. Nếu gặp tinh trùng, trứng sẽ thụ tinh và di chuyển về tử cung để phát triển thành thai nhi. Nếu không, trứng sẽ thoái hóa. Vỏ nang noãn sau khi rụng trứng sẽ biến thành hoàng thể, có vai trò quan trọng trong việc duy trì thai kỳ nếu có thụ tinh xảy ra, hoặc thoái hóa thành bạch thể nếu không có thai.
Hành trình của trứng sau rụng: Từ thụ tinh đến hoàng thể
1. Gặp gỡ tinh trùng và thụ tinh
Trứng rụng đi vào ống dẫn trứng, hướng về tử cung: Sau khi rụng, tế bào trứng và các tế bào dạng hạt sẽ di chuyển vào ống dẫn trứng. Các chuyển động nhịp nhàng của ống dẫn trứng và các lông mao giúp trứng di chuyển dần về phía khoang tử cung.
Tinh trùng gặp trứng ở ống dẫn trứng, thụ tinh tạo thành trứng đã thụ tinh (46 nhiễm sắc thể): Nếu có quan hệ tình dục trong giai đoạn này, tinh trùng sẽ bơi ngược dòng từ âm đạo, qua cổ tử cung, vào tử cung và cuối cùng đến ống dẫn trứng. Quá trình thụ tinh thường xảy ra ở đoạn giữa của ống dẫn trứng, nơi tinh trùng gặp trứng. Khi trứng và tinh trùng kết hợp, chúng tạo thành một tế bào duy nhất gọi là trứng đã thụ tinh (zygote), mang 46 nhiễm sắc thể, 23 từ mẹ và 23 từ cha.
Trứng đã thụ tinh phân chia và di chuyển về tử cung: Sau khi thụ tinh, trứng bắt đầu phân chia tế bào rất nhanh chóng. Đồng thời, nó tiếp tục di chuyển về phía tử cung nhờ các nhu động của ống dẫn trứng.
Sau 6-7 ngày, phôi nang bám vào niêm mạc tử cung và phát triển thành thai nhi: Khoảng 6 đến 7 ngày sau khi thụ tinh, trứng đã phát triển thành phôi nang (blastocyst). Phôi nang này sẽ bám vào lớp niêm mạc tử cung, một quá trình gọi là làm tổ. Sau khi làm tổ thành công, phôi nang sẽ tiếp tục phát triển thành thai nhi.
Nếu không thụ tinh, trứng thoái hóa sau 12-14 giờ: Nếu trứng không gặp tinh trùng và không được thụ tinh, nó sẽ bắt đầu thoái hóa sau khoảng 12 đến 24 giờ. Sau đó, nó sẽ bị hấp thụ bởi cơ thể.
2. Số phận của vỏ nang noãn: Sự hình thành hoàng thể
Vỏ nang noãn sau rụng trứng biến thành hoàng thể: Sau khi trứng rụng, vỏ nang noãn còn lại trong buồng trứng sẽ chuyển đổi thành hoàng thể (corpus luteum). Quá trình này được kích thích bởi hormone luteinizing (LH) từ tuyến yên.
5 ngày sau rụng trứng, hoàng thể chín (2-3mm): Khoảng 5 ngày sau khi rụng trứng, hoàng thể sẽ phát triển đầy đủ, thường có đường kính khoảng 2-3 cm. Hoàng thể có chức năng sản xuất progesterone và một lượng nhỏ estrogen.
Nếu thụ tinh xảy ra, phôi thai tiết hormone duy trì hoàng thể đến 3 tháng cuối thai kỳ: Nếu quá trình thụ tinh diễn ra và có thai, phôi thai sẽ tiết ra hormone hCG (human chorionic gonadotropin), hormone này sẽ duy trì hoạt động của hoàng thể. Hoàng thể sẽ tiếp tục sản xuất progesterone để hỗ trợ sự phát triển của thai nhi trong khoảng 3 tháng đầu thai kỳ. Sau đó, nhau thai sẽ đảm nhận vai trò sản xuất progesterone.
Nếu không thụ tinh, hoàng thể teo lại sau 10 ngày và thoái hóa thành bạch thể sau 14 ngày: Nếu không có thai, hoàng thể sẽ bắt đầu thoái hóa sau khoảng 9-11 ngày sau khi rụng trứng. Nó sẽ teo nhỏ lại và trở thành một cấu trúc sẹo màu trắng gọi là bạch thể (corpus albicans). Sự suy giảm progesterone từ hoàng thể thoái hóa sẽ gây ra sự bong tróc của niêm mạc tử cung, dẫn đến kinh nguyệt.