Viêm Âm Đạo ở Phụ Nữ Sau Mãn Kinh: Nguyên Nhân và Cách Điều Trị
Nguyên nhân gây viêm âm đạo sau mãn kinh
Viêm âm đạo ở phụ nữ sau mãn kinh là một vấn đề phổ biến, chủ yếu do sự thay đổi nội tiết tố trong cơ thể. Dưới đây là những nguyên nhân chính gây ra tình trạng này:
- Giảm oestrogen sau mãn kinh làm mỏng niêm mạc âm đạo: Khi phụ nữ bước vào giai đoạn mãn kinh, buồng trứng ngừng sản xuất oestrogen, một hormone quan trọng giúp duy trì độ dày và độ đàn hồi của niêm mạc âm đạo. Sự thiếu hụt oestrogen làm cho niêm mạc âm đạo mỏng đi, khô hơn và dễ bị tổn thương hơn. Theo nghiên cứu từ Mayo Clinic, tình trạng này được gọi là teo âm đạo (atrophic vaginitis).
- Môi trường âm đạo chuyển từ axit sang kiềm, dễ bị tổn thương và nhiễm khuẩn: Oestrogen giúp duy trì môi trường axit trong âm đạo, ngăn chặn sự phát triển của vi khuẩn gây hại. Khi lượng oestrogen giảm, độ pH của âm đạo tăng lên, tạo điều kiện thuận lợi cho vi khuẩn có hại phát triển, dẫn đến viêm nhiễm. Theo thông tin từ Bộ Y Tế, duy trì độ pH âm đạo khỏe mạnh là yếu tố quan trọng để phòng ngừa viêm nhiễm.
- Quan hệ tình dục gây tổn thương, tạo điều kiện cho vi khuẩn xâm nhập: Do niêm mạc âm đạo mỏng và khô, quan hệ tình dục có thể gây ra các vết xước nhỏ hoặc tổn thương, tạo điều kiện cho vi khuẩn xâm nhập và gây viêm nhiễm. Việc sử dụng chất bôi trơn có thể giúp giảm thiểu tổn thương trong quá trình quan hệ tình dục (theo khuyến cáo từ ACOG - American College of Obstetricians and Gynecologists).
Triệu chứng thường gặp
Các triệu chứng của viêm âm đạo sau mãn kinh có thể khác nhau ở mỗi người, nhưng thường bao gồm:
- Khí hư âm đạo: Khí hư có thể có màu trắng, vàng hoặc xanh, và có mùi hôi khó chịu.
- Ra máu âm đạo: Chảy máu âm đạo bất thường, đặc biệt sau khi quan hệ tình dục, có thể là dấu hiệu của viêm âm đạo.
- Niêm mạc âm đạo mỏng và có thể thấy máu: Khi khám phụ khoa, bác sĩ có thể thấy niêm mạc âm đạo mỏng, khô và có dấu hiệu viêm đỏ, thậm chí có thể có các vết loét nhỏ hoặc chảy máu.
Phương pháp điều trị
Việc điều trị viêm âm đạo sau mãn kinh nhằm mục đích giảm triệu chứng, phục hồi niêm mạc âm đạo và ngăn ngừa tái phát. Dưới đây là các phương pháp điều trị thường được sử dụng:
- Thuốc đặt âm đạo:
- Kháng sinh hoặc oestrogen: Thuốc đặt chứa kháng sinh được sử dụng để tiêu diệt vi khuẩn gây viêm nhiễm. Thuốc đặt chứa oestrogen giúp phục hồi niêm mạc âm đạo, tăng cường độ ẩm và độ đàn hồi. Theo hướng dẫn từ Medscape, liệu pháp oestrogen tại chỗ thường được ưu tiên cho phụ nữ có triệu chứng teo âm đạo.
- Sử dụng trước khi đi ngủ, mỗi tối một viên: Thuốc đặt nên được sử dụng vào buổi tối trước khi đi ngủ để thuốc có thời gian tác dụng lâu hơn.
- Điều trị trong 5-7 ngày: Thời gian điều trị thường kéo dài từ 5 đến 7 ngày, tùy thuộc vào mức độ viêm nhiễm và loại thuốc sử dụng.
- Thuốc uống hoặc thuốc tiêm:
- Không nên dùng kéo dài để tránh tác dụng phụ: Thuốc uống hoặc thuốc tiêm chứa oestrogen có thể được sử dụng trong trường hợp triệu chứng nghiêm trọng hoặc khi thuốc đặt không hiệu quả. Tuy nhiên, việc sử dụng kéo dài có thể gây ra các tác dụng phụ như tăng nguy cơ ung thư nội mạc tử cung, cục máu đông và bệnh tim mạch. Tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng.
- Nguy cơ gây chảy máu nội mạc tử cung: Sử dụng quá nhiều oestrogen có thể kích thích niêm mạc tử cung phát triển quá mức, dẫn đến chảy máu âm đạo bất thường.
- Lưu ý:
- Viêm âm đạo do tuổi già thường tái phát, cần điều trị dứt điểm: Viêm âm đạo sau mãn kinh có xu hướng tái phát do sự thay đổi nội tiết tố kéo dài. Do đó, việc điều trị cần được thực hiện đầy đủ và dứt điểm, đồng thời duy trì các biện pháp phòng ngừa để giảm nguy cơ tái phát. Theo khuyến cáo từ các chuyên gia, việc tái khám định kỳ và tuân thủ hướng dẫn của bác sĩ là rất quan trọng.