Gầy (Thiếu Cân): Hiểu Đúng và Cách Khắc Phục
Thế nào là gầy (thiếu cân)?
- Định nghĩa: Theo tiêu chuẩn y tế, bạn được coi là gầy hoặc thiếu cân khi thể trọng thực tế của bạn thấp dưới 80% so với thể trọng tiêu chuẩn bình quân hoặc chỉ số khối cơ thể (BMI) của bạn nhỏ hơn 19. BMI được tính bằng cân nặng (kg) chia cho bình phương chiều cao (m).
Nguyên nhân gây ra tình trạng gầy (thiếu cân):
- Chế độ ăn uống:
- Không đủ calo: Đây là nguyên nhân phổ biến nhất. Cơ thể không nhận đủ năng lượng từ thức ăn để duy trì các hoạt động sống cơ bản và xây dựng cơ bắp.
- Nhịn ăn hoặc giảm cân không khoa học: Việc ăn kiêng quá khắt khe hoặc áp dụng các phương pháp giảm cân không phù hợp có thể dẫn đến thiếu hụt dinh dưỡng nghiêm trọng và gây ra tình trạng gầy.
- Bệnh lý:
- Bệnh đường ruột: kém hấp thu: Các bệnh như viêm ruột, bệnh Crohn hoặc hội chứng ruột kích thích có thể cản trở quá trình hấp thu chất dinh dưỡng từ thức ăn.
- Bệnh nhiễm trùng mạn tính: Các bệnh nhiễm trùng kéo dài như lao phổi hoặc HIV/AIDS có thể làm tăng nhu cầu năng lượng của cơ thể, dẫn đến giảm cân.
- Khối u: tăng tiêu hao dưỡng chất: Một số loại ung thư có thể làm tăng quá trình trao đổi chất của cơ thể, khiến cơ thể tiêu hao nhiều năng lượng hơn và dẫn đến giảm cân.
Tác hại của tình trạng gầy (thiếu cân):
- Sức khỏe thể chất:
- Suy giảm thể lực: Thiếu cân có thể dẫn đến mệt mỏi, yếu sức và giảm khả năng vận động.
- Dễ mắc bệnh hô hấp và tiêu hóa: Hệ miễn dịch suy yếu do thiếu dinh dưỡng làm tăng nguy cơ mắc các bệnh nhiễm trùng.
- Loãng xương: Thiếu cân, đặc biệt là ở phụ nữ, có thể làm giảm mật độ xương và tăng nguy cơ loãng xương.
- Sức khỏe tinh thần:
- Suy giảm trí lực: Thiếu dinh dưỡng có thể ảnh hưởng đến chức năng não bộ, gây ra các vấn đề về trí nhớ, khả năng tập trung và học tập.
- Sức khỏe sinh sản (ở nữ giới):
- Bế kinh (mất kinh nguyệt): Ở phụ nữ, thiếu cân có thể gây rối loạn nội tiết tố, dẫn đến mất kinh nguyệt và ảnh hưởng đến khả năng sinh sản. Theo các nghiên cứu, khi cơ thể quá gầy, lượng estrogen do chất béo chuyển hóa thành sẽ quá ít, ảnh hưởng đến hoạt động của não bộ và gây ra tình trạng bế kinh.
Giải pháp cho người gầy (thiếu cân):
- Tìm kiếm sự tư vấn y tế: Điều quan trọng nhất là phải tìm ra nguyên nhân gây ra tình trạng gầy. Hãy đi khám bác sĩ để được chẩn đoán và điều trị nếu có bệnh lý tiềm ẩn.
- Thay đổi thói quen ăn uống:
- Ăn đủ năng lượng, giàu protein và vitamin: Tăng cường bổ sung các loại thực phẩm giàu calo, protein (thịt, cá, trứng, sữa, đậu) và vitamin (rau xanh, trái cây).
- Ăn đúng giờ, đủ lượng: Chia nhỏ các bữa ăn trong ngày để cơ thể dễ hấp thu hơn. Không bỏ bữa sáng.
- Tập luyện thể thao: Tập luyện thể thao, đặc biệt là các bài tập tăng cường sức mạnh, có thể giúp tăng khối lượng cơ bắp và cải thiện cân nặng. Tham khảo ý kiến của huấn luyện viên để có chế độ tập luyện phù hợp.
Lưu ý: Việc tăng cân nên được thực hiện từ từ và khoa học, tránh tăng cân quá nhanh có thể gây hại cho sức khỏe. Hãy tham khảo ý kiến của bác sĩ hoặc chuyên gia dinh dưỡng để có kế hoạch tăng cân phù hợp với thể trạng của bạn.
