Gluten và ảnh hưởng đến hệ tiêu hóa của trẻ nhỏ
Gluten là gì?
Gluten là một loại protein tự nhiên có mặt trong nhiều loại ngũ cốc, đặc biệt là lúa mì, lúa mạch và yến mạch. Nó đóng vai trò quan trọng trong việc tạo độ đàn hồi và kết dính cho bột, giúp bánh mì và các sản phẩm nướng có cấu trúc xốp và dai. Tuy nhiên, gluten lại có thể gây ra vấn đề đối với một số người, đặc biệt là trẻ em.
Tại sao trẻ em dễ bị ảnh hưởng bởi Gluten?
Hệ tiêu hóa của trẻ em, đặc biệt là trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ, chưa phát triển hoàn thiện. Do đó, trẻ có thể gặp khó khăn trong việc tiêu hóa gluten. Điều này có thể dẫn đến các triệu chứng như:
- Tiêu chảy mãn tính: Khi trẻ không tiêu hóa được gluten, nó có thể gây kích ứng đường ruột, dẫn đến tiêu chảy kéo dài.
- Chậm lớn: Tiêu chảy mãn tính có thể cản trở sự hấp thụ các chất dinh dưỡng cần thiết cho sự phát triển của trẻ, dẫn đến chậm lớn và suy dinh dưỡng.
Theo một nghiên cứu được công bố trên tạp chí 'Journal of Pediatric Gastroenterology and Nutrition', tình trạng không dung nạp gluten ở trẻ em có thể ảnh hưởng đến sự phát triển thể chất và trí tuệ của trẻ.
Phát hiện và chẩn đoán
Nếu nghi ngờ trẻ có vấn đề với gluten, cha mẹ nên đưa trẻ đến bác sĩ để được thăm khám và tư vấn. Bác sĩ có thể chỉ định một số xét nghiệm để chẩn đoán, bao gồm:
- Xét nghiệm máu: Để kiểm tra các kháng thể liên quan đến bệnh celiac (một bệnh tự miễn dịch do gluten gây ra).
- Sinh thiết ruột: Lấy một mẫu nhỏ từ niêm mạc ruột để kiểm tra dưới kính hiển vi, giúp phát hiện các tổn thương do gluten gây ra.
Việc chẩn đoán sớm là rất quan trọng để có thể điều trị kịp thời và ngăn ngừa các biến chứng.
Điều trị
Điều trị chính cho tình trạng không dung nạp gluten là loại bỏ hoàn toàn gluten khỏi chế độ ăn của trẻ. Điều này có nghĩa là:
- Ngừng cho trẻ ăn các thực phẩm chứa gluten: Bao gồm bánh mì, mì ống, bánh quy, ngũ cốc ăn sáng làm từ lúa mì, lúa mạch, yến mạch.
- Đọc kỹ nhãn mác thực phẩm: Gluten có thể có mặt trong nhiều loại thực phẩm chế biến sẵn, vì vậy cha mẹ cần đọc kỹ thành phần trước khi cho trẻ ăn.
- Kiêng gluten trong nhiều năm: Đối với trẻ đã có phản ứng với gluten, việc kiêng khem cần được duy trì trong thời gian dài để đảm bảo hệ tiêu hóa của trẻ phục hồi hoàn toàn.
Giải pháp
Hiện nay, trên thị trường có nhiều loại thực phẩm không chứa gluten dành riêng cho trẻ em, chẳng hạn như:
- Bột gạo: Bột gạo là một lựa chọn an toàn và phổ biến để thay thế bột mì trong các món ăn dặm của trẻ.
- Bột ngô: Bột ngô cũng là một lựa chọn tốt, có thể dùng để nấu cháo hoặc làm bánh.
- Các loại bột không gluten khác: Như bột sắn dây, bột khoai tây, bột hạnh nhân…
Ngoài ra, cha mẹ cũng có thể tự chế biến các món ăn không gluten cho trẻ bằng cách sử dụng các nguyên liệu tự nhiên như rau củ, thịt, cá, trứng…
Lưu ý quan trọng:
- Việc thay đổi chế độ ăn của trẻ cần được thực hiện dưới sự hướng dẫn của bác sĩ hoặc chuyên gia dinh dưỡng.
- Không tự ý loại bỏ gluten khỏi chế độ ăn của trẻ khi chưa có chẩn đoán xác định.
- Đảm bảo trẻ nhận đủ các chất dinh dưỡng cần thiết từ các nguồn thực phẩm khác.