Tiêm vắc-xin viêm gan B trong 24 giờ sau khi sinh

(Theo TPOL) Sức khỏe Cập nhật lần cuối: 07 Tháng 4 2025 Lượt xem: 3461

Viêm gan B là một bệnh nhiễm trùng gan nguy hiểm, đặc biệt đối với trẻ sơ sinh. Việt Nam có tỷ lệ nhiễm viêm gan B cao, đặc biệt ở phụ nữ mang thai. Bệnh lây truyền chủ yếu từ mẹ sang con, qua đường máu và quan hệ tình dục không an toàn. Tiêm vắc-xin viêm gan B trong 24 giờ đầu sau sinh là biện pháp phòng ngừa hiệu quả nhất, giúp giảm nguy cơ lây nhiễm và các biến chứng nguy hiểm như xơ gan, ung thư gan.

Viêm gan B: Hiểm họa và giải pháp phòng ngừa cho trẻ sơ sinh

Tình hình đáng báo động về viêm gan B ở Việt Nam

Việt Nam nằm trong khu vực có tỷ lệ người nhiễm virus viêm gan B cao. Theo thống kê, có tới 20% phụ nữ mang thai bị nhiễm virus này. Điều đáng lo ngại là những người mang virus viêm gan B có thể tiến triển thành bệnh viêm gan B, và một số trường hợp, dù không có triệu chứng rõ ràng, vẫn có thể chuyển sang giai đoạn mãn tính, dẫn đến xơ gan và ung thư gan. Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), Việt Nam là một trong những quốc gia có tỷ lệ mắc viêm gan B cao trên thế giới.

Gánh nặng bệnh tật: Viêm gan B gây ra những hậu quả nghiêm trọng về sức khỏe, kinh tế và xã hội. Chi phí điều trị các bệnh gan mãn tính, bao gồm xơ gan và ung thư gan, là rất lớn.
Tầm quan trọng của phòng ngừa: Do những nguy cơ tiềm ẩn và gánh nặng bệnh tật mà viêm gan B gây ra, việc phòng ngừa bệnh, đặc biệt là ở trẻ sơ sinh, là vô cùng quan trọng.

Đường lây truyền của viêm gan B

Viêm gan B lây truyền qua nhiều con đường khác nhau, bao gồm:

Từ mẹ sang con: Đây là con đường lây truyền nguy hiểm nhất, đặc biệt là trong quá trình sinh nở.
Qua đường máu: Lây truyền qua việc tiếp xúc với máu của người nhiễm bệnh, ví dụ như truyền máu, dùng chung kim tiêm, bàn chải đánh răng, dao cạo râu hoặc các vật dụng cá nhân khác có thể gây trầy xước da.
Qua quan hệ tình dục không an toàn: Quan hệ tình dục không sử dụng biện pháp bảo vệ với người nhiễm bệnh.

Theo Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Hoa Kỳ (CDC), virus viêm gan B có thể tồn tại bên ngoài cơ thể ít nhất 7 ngày và vẫn có khả năng gây nhiễm trùng trong thời gian này.

Tại sao lây từ mẹ sang con lại nguy hiểm?

Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng trẻ sơ sinh bị nhiễm viêm gan B từ mẹ có nguy cơ rất cao (90%) trở thành người mang bệnh mãn tính. Hơn nữa, khoảng 25% số trẻ này có thể tử vong vì ung thư gan hoặc xơ gan khi còn trẻ, thường là trong độ tuổi từ 30 đến 50. Điều này cho thấy tầm quan trọng đặc biệt của việc ngăn ngừa lây truyền viêm gan B từ mẹ sang con.

Ảnh hưởng lâu dài: Nhiễm viêm gan B mãn tính có thể gây ra những vấn đề sức khỏe nghiêm trọng suốt đời, ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống và tuổi thọ.
Gánh nặng cho gia đình và xã hội: Việc chăm sóc và điều trị cho những người mắc bệnh gan mãn tính tạo ra gánh nặng lớn cho gia đình và hệ thống y tế.

Vắc-xin viêm gan B: Giải pháp phòng ngừa hiệu quả nhất

Hiện nay, chưa có thuốc đặc trị viêm gan B. Do đó, tiêm vắc-xin viêm gan B là biện pháp phòng ngừa hiệu quả nhất. Vắc-xin này đã được chứng minh là an toàn và được sử dụng rộng rãi ở nhiều quốc gia trên thế giới. Tại Việt Nam, vắc-xin viêm gan B đã được đưa vào chương trình tiêm chủng mở rộng từ năm 1997, góp phần quan trọng vào việc giảm tỷ lệ mắc bệnh trong cộng đồng.

Cơ chế hoạt động của vắc-xin: Vắc-xin viêm gan B giúp cơ thể tạo ra kháng thể chống lại virus, từ đó ngăn ngừa nhiễm trùng.
Hiệu quả bảo vệ: Vắc-xin có hiệu quả bảo vệ cao, có thể lên đến 95% trong việc ngăn ngừa nhiễm trùng và các biến chứng của bệnh.

Lịch tiêm vắc-xin viêm gan B cho trẻ

Để phòng ngừa bệnh viêm gan B hiệu quả, trẻ cần được tiêm đầy đủ 3 mũi vắc-xin theo lịch sau:

Mũi 1: Trong vòng 24 giờ đầu sau sinh. Đây là mũi tiêm quan trọng nhất để ngăn ngừa lây truyền từ mẹ sang con.
Mũi 2: Khi trẻ được 2 tháng tuổi.
Mũi 3: Khi trẻ được 4 tháng tuổi.

Việc tuân thủ đúng lịch tiêm chủng là rất quan trọng để đảm bảo hiệu quả bảo vệ tối ưu của vắc-xin.

Tầm quan trọng của việc tiêm vắc-xin sớm

Tiêm vắc-xin viêm gan B trong vòng 24 giờ đầu sau sinh là cách tốt nhất để phòng ngừa lây truyền virus từ mẹ sang con. Các nghiên cứu đã chứng minh rằng việc tiêm vắc-xin sớm có thể giảm nguy cơ lây nhiễm từ 80% đến 95%. Nếu tiêm muộn hơn, hiệu quả phòng ngừa sẽ giảm đáng kể. Do đó, việc đảm bảo trẻ sơ sinh được tiêm vắc-xin viêm gan B trong vòng 24 giờ đầu sau sinh là vô cùng quan trọng.

Cơ hội vàng: 24 giờ đầu sau sinh là khoảng thời gian quan trọng để bảo vệ trẻ khỏi nguy cơ lây nhiễm viêm gan B từ mẹ.
Bảo vệ lâu dài: Tiêm vắc-xin sớm giúp tạo ra kháng thể bảo vệ trẻ trong suốt cuộc đời.

Phản ứng sau tiêm và lưu ý

Sau khi tiêm vắc-xin viêm gan B, trẻ có thể gặp một số phản ứng thông thường như đau tại chỗ tiêm hoặc sốt nhẹ. Tuy nhiên, đây là những phản ứng bình thường và sẽ tự khỏi sau vài ngày. Cũng như tất cả các loại thuốc và sinh phẩm khác, vắc-xin viêm gan B có thể gây ra phản ứng hiếm gặp như sốc phản vệ, nhưng tỷ lệ xảy ra là rất thấp (khoảng 1 trên 600.000 đến 1 triệu liều vắc-xin).

Để đảm bảo an toàn tiêm chủng cho trẻ, các bà mẹ nên cho trẻ tiêm vắc-xin khi trẻ đã bú tốt và nên đề nghị cán bộ y tế thăm khám cho trẻ trước khi tiêm. Điều này giúp phát hiện sớm các vấn đề sức khỏe tiềm ẩn và đảm bảo trẻ đủ điều kiện để tiêm vắc-xin một cách an toàn.

Theo dõi sau tiêm: Sau khi tiêm, hãy theo dõi sát sao tình trạng của trẻ và thông báo cho bác sĩ nếu có bất kỳ dấu hiệu bất thường nào.
An tâm tiêm chủng: Vắc-xin viêm gan B là an toàn và hiệu quả, đừng ngần ngại tiêm phòng cho con bạn để bảo vệ bé khỏi căn bệnh nguy hiểm này.

Nguồn tham khảo: