Các yếu tố liên quan đến đau bụng kinh
Đau bụng kinh là tình trạng phổ biến ở phụ nữ trong độ tuổi sinh sản, ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống. Có hai loại đau bụng kinh chính: nguyên phát và thứ phát. Các yếu tố liên quan đến từng loại có sự khác biệt.
Đau bụng kinh nguyên phát
Đau bụng kinh nguyên phát thường bắt đầu trong vòng vài năm sau khi bắt đầu hành kinh lần đầu và không liên quan đến bất kỳ bệnh lý nào ở tử cung hoặc các cơ quan sinh sản khác. Các yếu tố sau đây có thể liên quan đến đau bụng kinh nguyên phát:
- Tuổi dậy thì:
- Ảnh hưởng của tuổi dậy thì: Nghiên cứu cho thấy có mối liên hệ giữa tuổi bắt đầu hành kinh và mức độ đau bụng kinh. Thấy kinh lần đầu càng sớm, nguy cơ và mức độ đau bụng kinh càng cao.
- Cơ chế: Điều này có thể liên quan đến sự phát triển chưa hoàn thiện của hệ thống nội tiết và thần kinh, dẫn đến sự mất cân bằng hormone và tăng độ nhạy cảm với cơn đau.* Hôn nhân và sinh đẻ:
- Ảnh hưởng của hôn nhân: Hiện tại, vẫn còn nhiều tranh cãi về việc liệu hôn nhân có ảnh hưởng đến đau bụng kinh hay không. Một số nghiên cứu cho thấy không có mối liên hệ nào, trong khi các nghiên cứu khác lại cho thấy nhiều phụ nữ giảm đau bụng kinh sau khi kết hôn.
- Ảnh hưởng của sinh đẻ: Tương tự, ảnh hưởng của việc sinh con đến đau bụng kinh cũng chưa được làm rõ. Một số phụ nữ cảm thấy giảm đau sau khi sinh con, có thể do những thay đổi về hormone và cấu trúc tử cung. Tuy nhiên, cần có thêm nghiên cứu để xác nhận điều này.* Các yếu tố khác:
- Mệt mỏi và căng thẳng: Mệt mỏi kéo dài và căng thẳng có thể làm tăng độ nhạy cảm với cơn đau và làm trầm trọng thêm các triệu chứng đau bụng kinh.
- Thời tiết lạnh: Thời tiết lạnh có thể làm co mạch máu và tăng cường co bóp tử cung, gây đau bụng kinh.
- Cơ thể mẫn cảm: Một số phụ nữ có thể có cơ địa mẫn cảm hơn với các yếu tố gây đau, dẫn đến đau bụng kinh.
Đau bụng kinh thứ phát
Đau bụng kinh thứ phát là do một bệnh lý tiềm ẩn gây ra, chẳng hạn như lạc nội mạc tử cung, u xơ tử cung, viêm vùng chậu hoặc hẹp cổ tử cung. Các yếu tố sau đây có thể liên quan đến đau bụng kinh thứ phát:
- Vệ sinh kém:
- Nguy cơ viêm nhiễm: Vệ sinh kém trong kỳ kinh nguyệt, thai kỳ và sau sinh, cũng như quan hệ tình dục sớm có thể dẫn đến viêm nhiễm phụ khoa, gây đau bụng kinh.
- Biện pháp phòng ngừa: Để phòng ngừa, cần duy trì vệ sinh vùng kín sạch sẽ, đặc biệt trong thời kỳ kinh nguyệt, tránh quan hệ tình dục quá sớm và thực hiện các biện pháp phòng tránh thai an toàn.* Thủ thuật sản khoa:
- Nạo phá thai: Nạo phá thai nhiều lần hoặc các thủ thuật tác động vào khoang tử cung có thể gây viêm dính nội mạc tử cung, dẫn đến đau bụng kinh.* Tránh thai:
- Đặt vòng tránh thai: Đặt vòng tránh thai có thể làm tăng mức độ đau bụng kinh ở một số phụ nữ.
- Thuốc tránh thai: Ngược lại, thuốc tránh thai chứa progestagen có thể làm lỏng cơ trơn tử cung và giảm nhẹ triệu chứng đau bụng kinh. Uống thuốc tránh thai có thể giảm tỷ lệ và độ đau của đau bụng kinh.* Chu kỳ kinh nguyệt:
- Thời gian hành kinh: Nhìn chung, độ nghiêm trọng của đau bụng kinh không liên quan đến độ dài ngắn của chu kỳ kinh nguyệt. Tuy nhiên, nếu thời gian hành kinh kéo dài, thời gian đau bụng kinh cũng có thể kéo dài theo.* Các yếu tố khác:
- Béo phì: Một số nghiên cứu cho thấy người béo phì có nguy cơ bị đau bụng kinh cao hơn. * Hút thuốc lá: Thói quen hút thuốc lá cũng có thể làm tăng nguy cơ đau bụng kinh. Lưu ý: Thông tin trên chỉ mang tính chất tham khảo. Để được tư vấn và điều trị đau bụng kinh hiệu quả, bạn nên đến gặp bác sĩ chuyên khoa để được khám và chẩn đoán chính xác.
