Xơ gan - sỏi mật

Xơ gan - sỏi mật

Bài viết tổng quan về sỏi mật và xơ gan. Sỏi mật liên quan đến rối loạn túi mật và chế độ ăn uống. Xơ gan liên quan mật thiết đến việc sử dụng rượu, đặc biệt ở nam giới và nữ giới có sự nhạy cảm khác nhau với rượu.

Sỏi Mật

Sỏi mật là gì?

Sỏi mật là những viên sỏi nhỏ hình thành trong túi mật, một cơ quan nhỏ nằm dưới gan. Túi mật có chức năng lưu trữ và cô đặc dịch mật, một chất lỏng giúp tiêu hóa chất béo. Sỏi mật có thể gây đau bụng dữ dội, buồn nôn, nôn mửa và các biến chứng khác.

Sinh bệnh học của sỏi mật

Trong 30 năm gần đây, sinh bệnh học của sỏi mật đã trở nên rõ ràng hơn. Sỏi mật hình thành khi có sự mất cân bằng trong thành phần của dịch mật, thường là do quá nhiều cholesterol, bilirubin hoặc muối mật.

Nguyên nhân hình thành sỏi mật

  • Các rối loạn của túi mật: Các rối loạn của túi mật như viêm túi mật, tắc nghẽn đường mật có thể dẫn đến hình thành sỏi mật (chủ yếu là sỏi cholesterol).
  • Yếu tố địa lý và chế độ ăn uống:
    • Sỏi mật phổ biến hơn ở các nước đang phát triển, có thể do chế độ ăn uống và điều kiện vệ sinh.
    • Ở các nước phát triển, bệnh sỏi mật thường gặp ở những người ăn chế độ ăn ít rau, nhiều chất béo và cholesterol.

Các yếu tố nguy cơ khác của sỏi mật:

  • Giới tính nữ
  • Tuổi cao
  • Béo phì
  • Tiền sử gia đình có người mắc sỏi mật
  • Sử dụng thuốc tránh thai
  • Mang thai
  • Mắc các bệnh lý như tiểu đường, bệnh Crohn, xơ gan.

Xơ Gan

Xơ gan là gì?

Xơ gan là tình trạng gan bị tổn thương mãn tính, dẫn đến hình thành các mô sẹo, làm suy giảm chức năng gan. Xơ gan có thể gây ra nhiều biến chứng nghiêm trọng, thậm chí tử vong.

Liên quan giữa rượu và xơ gan

Mối liên quan giữa sử dụng rượu và xơ gan đã được thừa nhận rộng rãi. Rượu là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây xơ gan, đặc biệt là ở các nước phương Tây. Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), uống rượu quá mức là nguyên nhân gây ra khoảng 50% các trường hợp xơ gan trên toàn thế giới.

Bằng chứng về tác hại của rượu đối với gan

  • Nghiên cứu lịch sử: Ở Pháp, trong thời gian chiến tranh thế giới thứ hai, tỷ lệ chết do xơ gan đã giảm 80% do hạn chế sử dụng rượu. Điều này cho thấy rõ ràng mối liên hệ giữa việc uống rượu và bệnh xơ gan.
  • Nghiên cứu khoa học: Kết quả một số nghiên cứu ở Pháp cho thấy nếu giảm mức tiêu thụ rượu từ 160g xuống 80g/ngày có thể giảm tỷ lệ mắc bệnh xơ gan 58% và ung thư thực quản 28%.

Lợi ích của việc giảm tiêu thụ rượu

Giảm tiêu thụ rượu rõ ràng là có lợi cho sức khỏe gan và giảm nguy cơ mắc các bệnh lý liên quan đến rượu, bao gồm xơ gan và ung thư. Việc bỏ rượu hoàn toàn là lựa chọn tốt nhất cho những người đã mắc bệnh gan do rượu.

Sự nhạy cảm khác nhau đối với rượu

Mức độ nhạy cảm đối với rượu khác nhau giữa các cá thể. Nữ giới có phần nhạy cảm hơn so với nam giới do sự khác biệt về cơ thể và quá trình chuyển hóa rượu. Do đó, phụ nữ nên hạn chế uống rượu hơn nam giới.

Các nguyên nhân khác gây xơ gan:

  • Viêm gan virus (B, C, D)
  • Bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu (NAFLD)
  • Bệnh tự miễn
  • Rối loạn chuyển hóa
  • Sử dụng một số loại thuốc
  • Tắc nghẽn đường mật kéo dài

Bài liên quan