Tổng Quan về Bệnh Nấm Da
Bệnh nấm da là một trong những vấn đề về da phổ biến nhất ở các nước nhiệt đới, bao gồm Việt Nam. Với khí hậu nóng ẩm, đây là môi trường thuận lợi cho sự phát triển của các loại nấm gây bệnh trên da.
1. Đặc điểm chung
1.1 Tình hình phát triển tại Việt Nam
Bệnh nấm da đặc biệt phổ biến tại Việt Nam, đứng thứ hai sau bệnh eczema. Trong quân đội, nấm da thậm chí là căn bệnh da liễu phổ biến nhất.
1.2 Giới thiệu vi nấm
Nấm là một dạng thực vật hạ đẳng không có khả năng tự tổng hợp chất hữu cơ. Chúng sống ký sinh, hoặc hoại sinh trên các cơ thể khác để kiếm chất dinh dưỡng. Nấm phát triển thành sợi và tạo bào tử để lây truyền và duy trì nòi giống.
1.3 Phương thức lây truyền
Bệnh nấm da có thể lây nhiễm qua nhiều phương thức khác nhau: từ môi trường như không khí, đất, và các vật dụng sinh hoạt, từ người bệnh sang người lành qua tiếp xúc trực tiếp hoặc sử dụng chung đồ dùng, và từ động vật sang người.
1.4 Điều kiện thuận lợi
Nấm phát triển mạnh nhất trong điều kiện môi trường da có độ pH từ 6,9 đến 7,2, nhiệt độ khoảng 27-30°C, và trên những bề mặt da khô, xây xát. Thiếu vệ sinh cá nhân và mặc quần áo chật cũng là yếu tố thúc đẩy nhiễm bệnh.
1.5 Miễn dịch
Miễn dịch chống lại bệnh nấm da thường không mạnh và không đặc hiệu, do đó việc sử dụng kháng nguyên trong chẩn đoán không mang lại hiệu quả cao.
1.6 Cơ cấu bệnh nấm da
Nghiên cứu cho thấy nấm da chiếm tỷ lệ lớn trong các bệnh ngoài da với 37,31%, tiếp theo là lang ben với 14,12%.
1.7 Phân loại bệnh nấm
Bệnh nấm da được phân loại dựa trên lớp da bị ảnh hưởng và loại nấm gây bệnh, bao gồm nấm lớp sừng, nấm da, nấm Candida, và các bệnh nấm hệ thống.
2. Một số bệnh nấm da thông thường
2.1 Nấm hắc lào
Nấm hắc lào thường xuất hiện ở các nếp kẽ lớn như nách, bẹn, dấu hiệu là các đốm đỏ hình đồng xu kèm theo ngứa, đặc biệt tăng lên khi trời nóng.
2.2 Nấm kẽ chân
Nấm kẽ chân, phổ biến giữa các ngón chân, đặc biệt hay gặp ở những người thường xuyên phải lội nước hoặc đi giày bít.
2.3 Nấm lang ben
Bệnh do nấm men gây ra, thường gặp ở người trẻ, tổn thương ở các vùng da trên cơ thể, với biểu hiện các vệt màu trắng hoặc hồng.
2.4 Nấm vẩy rồng
Thường gặp ở các vùng núi cao, nấm vẩy rồng gây ra các vảy da mỏng dính trên bề mặt da, chủ yếu ở các vùng như lưng và ngực.
2.5 Nấm móng
Bệnh ảnh hưởng đến móng tay, móng chân, với triệu chứng móng bị mủn và đổi màu.
2.6 Nấm tóc
Gồm bệnh trứng tóc và nấm do Microsporum và Trichophyton gây ra, với biểu hiện đặc trưng là tóc bị gãy đột ngột và da đầu có vảy mủ.
3. Điều trị
3.1 Nguyên tắc chung
Điều trị bệnh nấm da cần phát hiện sớm và can thiệp kịp thời để tránh lan rộng. Các phương pháp điều trị cần đúng phác đồ và liên tục trong thời gian qui định.
3.2 Điều trị cụ thể
Các phương pháp điều trị bao gồm sử dụng thuốc bôi trực tiếp và thuốc uống chống nấm. Phương pháp Demianovich sử dụng dung dịch Na Hyposunfit và HCl để tạo diêm sinh chữa trị hiệu quả các trường hợp lang ben và ghẻ.
