Phòng ngừa đột quỵ bằng chế độ ăn uống lành mạnh
Mở đầu
Khi thời tiết chuyển lạnh, việc duy trì một chế độ ăn uống lành mạnh trở nên quan trọng hơn bao giờ hết. Điều này giúp chúng ta giảm nguy cơ mắc các bệnh mạn tính, đặc biệt là bệnh tim mạch và đột quỵ – những căn bệnh nguy hiểm với tỷ lệ tử vong cao.
Đột quỵ xảy ra khi nguồn cung cấp máu cho não bị gián đoạn, thường là do tắc nghẽn mạch máu. Tình trạng này có thể xảy ra ở bất kỳ vị trí nào trong não, gây ra những di chứng nghiêm trọng như liệt, khó nói, mất tri giác, suy giảm nhận thức, vận động và giao tiếp. Đột quỵ không chỉ gây tàn phế mà còn có tỷ lệ tử vong rất cao.
Nhiều người vẫn khỏe mạnh và sinh hoạt bình thường, nhưng một cơn đột quỵ bất ngờ có thể cướp đi tất cả. Ngay cả khi không gây tử vong, những di chứng của đột quỵ như liệt toàn thân hoặc một phần cơ thể, khó nói, mất thị lực hoặc đau đầu dữ dội cũng có thể đảo lộn hoàn toàn cuộc sống của người bệnh.
Các yếu tố làm tăng nguy cơ đột quỵ bao gồm cholesterol cao, tăng huyết áp, căng thẳng (stress) và đái tháo đường. Những tác động của cuộc sống hiện đại cũng góp phần làm gia tăng nguy cơ đột quỵ ở người trẻ tuổi.
Tin tốt là có đến 80% các cơn đột quỵ có thể phòng ngừa được nếu chúng ta có một chế độ ăn uống hợp lý, lành mạnh, đầy đủ vitamin (đặc biệt là vitamin D) và duy trì một lối sống lành mạnh.
Thực phẩm giúp giảm nguy cơ đột quỵ
Để giảm thiểu nguy cơ đột quỵ, hãy bổ sung những thực phẩm sau vào chế độ ăn uống hàng ngày:
- Thực phẩm giàu Folate (Axit Folic):
- Nguồn: Đậu, đậu lăng, rau có màu xanh đậm (như rau bina, cải xoăn), măng tây, bông cải xanh, bơ, đậu bắp, các loại hạt, củ cải, cà rốt…
- Lợi ích: Folate rất quan trọng cho việc bảo vệ não bộ. Một nghiên cứu kéo dài 20 năm trên 10.000 người lớn đã kết luận rằng những người có chế độ ăn giàu folate giảm nguy cơ đột quỵ tới 20% [Nguồn: NIH].
- Yến mạch, hạnh nhân, đậu nành:
- Lợi ích: Ba loại thực phẩm này có thể giúp bạn duy trì mức mỡ máu lý tưởng, là nền tảng của một chế độ ăn giảm cholesterol. Nghiên cứu từ Toronto, Canada đã chứng minh rằng sự kết hợp này có thể giảm LDL (cholesterol xấu) trong máu, nguyên nhân gây ra các cục máu đông làm tắc nghẽn mạch máu và gây đột quỵ [Nguồn: AHA].
- Cá:
- Nên ăn: Ít nhất 3 bữa cá mỗi tuần, đặc biệt là cá hồi, cá ngừ, cá thu.
- Lợi ích: Chất béo omega-3 từ cá giúp cải thiện lưu lượng máu, làm vững chắc thành mạch máu và giảm khả năng hình thành cục máu đông. Một nghiên cứu kéo dài 12 năm của Đại học Y Harvard trên gần 5.000 người lớn tuổi (từ 65 trở lên) cho thấy ăn cá 1-4 lần mỗi tuần giảm nguy cơ đột quỵ tới 27% [Nguồn: Harvard Health].
- Thực phẩm giàu chất chống oxy hóa:
- Nguồn: Cà rốt, cà chua, ớt chuông, các loại trái cây giàu vitamin C như cam, quýt, bưởi…
- Lợi ích: Các chất chống oxy hóa như beta-carotene, vitamin E, C và selen giúp giảm viêm và ngăn ngừa sự tích tụ mảng bám trong động mạch [Nguồn: Mayo Clinic].
- Thực phẩm giàu kali:
- Nguồn: Chuối, khoai tây (đặc biệt là khoai tây lang).
- Lợi ích: Kali giúp tăng cường trí nhớ, khả năng học tập và thậm chí có thể ngăn ngừa một số bệnh liên quan đến động kinh. Kali hoạt động như một chất giãn mạch, giúp các mạch máu thư giãn, cho phép máu lưu thông dễ dàng hơn và giảm nguy cơ đột quỵ [Nguồn: AHA].
- Thực phẩm bổ sung magiê:
- Nguồn: Ngũ cốc nguyên hạt, các loại hạt (hạnh nhân, hạt điều, hạt bí ngô), rau xanh (rau bina, bông cải xanh, atisô, đậu bắp), đậu và hải sản (cá bơn, cá thu), ca cao.
- Lợi ích: Magiê có khả năng loại bỏ cục máu đông sau chấn thương và làm giãn mạch máu. Điều này giúp hạ thấp nguy cơ đột quỵ do cao huyết áp. Magiê cũng giúp giảm thiểu và loại bỏ sự tích tụ mảng bám trong động mạch, giữ cho tim và hệ tuần hoàn khỏe mạnh [Nguồn: NIH].
Kết luận
Để phòng ngừa đột quỵ một cách hiệu quả, bạn nên xây dựng một chế độ ăn uống đầy đủ các loại thực phẩm nêu trên, hạn chế các thực phẩm chế biến sẵn, đồ ăn nhanh và thực phẩm chứa nhiều chất béo bão hòa. Đồng thời, hãy kết hợp với một lối sống lành mạnh như không hút thuốc, hạn chế rượu bia, tập thể dục thường xuyên và ngủ đủ giấc. Việc duy trì một tinh thần thoải mái, tránh căng thẳng cũng rất quan trọng để giảm nguy cơ đột quỵ.
Bằng cách thực hiện những thay đổi tích cực này, bạn có thể bảo vệ sức khỏe tim mạch và giảm đáng kể nguy cơ bị đột quỵ.
